Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Gatunkowadyferencjacjaprozyludowej
25
zasadnośćstosowaniakryteriumtematycznegowbadaniupodanialudowego,gdyz
˙
moga
"sie
"tuznaleźćmotywyiwa
"tkiobecnewinnychgatunkachfolkloru.
(Simonides,Hajduk-Nijakowska1989,392).
KarolKadłubieczauwaz
˙a,z
˙e,,podziałpodańnahistoryczneilokalne(miejs-
cowe)jestbardzoproblematyczny,boprzeciez
˙kaz
˙depodaniehistorycznejest
lokalne,,(Kadłubiec1973,30)39.
Podaniehistoryczne.ZdaniemDorotySimonidespodaniehistorycznenie
zawierawielkiejhistorii,araczej,,migawkihistorii,,,ukazuja
"cefaktynadzwyczajne,
wyrastaja
"ceponadmiare
"codziennościśrodowiska.Podanie,,nieodzwierciedla
prawdziwychfaktów,adajetylkoichludowa
"interpretacje
",,(Simonides1969,33).
Podaniahistorycznestałysie
"takz
˙eprzedmiotemanalizJaninyHajduk,która
omawiaja
"cantologie
"prozyludowejGadkazagadka
˛
,podanialudowedzielize
wzgle
"dunaichtematyke
"na:1)podaniaomiastach,zbójnikach,skarbachoraz
2)outopcach,diabłachiinnychduchach,cojestrównoznacznezpodziałemna
podaniahistoryczneiwierzeniowe(Hajduk1974,16).Podaniahistorycznedzielina
6grup:podaniaajtiologiczne,podaniazwia
"zanezwydarzeniamihistorycznymi,
podaniazwia
"zanezpostaciamiznanymizhistorii,zpostaciamiwyróz
˙niaja
"cymisie
"
wśrodowisku(tupodaniazbójnickie),zwia
"zanezbudowlamilubichelementami,
zlokalnymiosobliwościami.Grupe
"podańajtiologicznychdzielinawyjaśniaja
"ce:
1)etymologie
"nazwmiejscowych,2)okolicznościpowstaniamiejscowości,
3)przyczynypowstaniapewnychzjawiskifaktówz
˙yciaspołeczno-obyczajowego
(Hajduk1974,16–17).
WgrupiepodańlokalnychDorotaSimonideszauwaz
˙asprzeczność,gdyz
˙,,wiele
zpodańlokalnychtorównocześniepodaniehistoryczneczynawetwierzeniowe,,.Do
podańlokalnychzaliczamyzjednejstronyteopowieści,któresa
"zwia
"zanezjakimś
miejscem,zamkiem,osada
"itp.,zdrugiejnatomiast–wchodza
"cewrepertuar
konkretnegośrodowiska.Podanialokalne,zdaniemSimonides,zawieraja
"wie
"cej
elementówfantastycznychniz
˙historyczne(Simonides1969,36).
Podaniewierzeniowe.
,,Najwie
"cejtrudnościsprawiaja
"podaniamityczne(wie-
rzeniowe),gdyz
˙bardzotrudnojeodgraniczyćodwierzeńludowych,,–piszeDorota
Simonides(1969,36).Opowieściwierzeniowe,zdaniemD.SimonidesiJ.Hajduk-
-Nijakowskiej,moz
˙napodzielićpodwzgle
"demsposobukomunikowaniatreścina:
przekazybe
"da
"cerelacja
"zbezpośrednichdoświadczeńnarratora,forma
"zwierzenia
zprzez
˙yćosobistychorazprzekazybe
"da
"cerelacja
"opowia
"zaniachczłowieka
zotaczaja
"cymgoświatem,tosyntezadoświadczeńspołecznych,propagowanie
określonychwzorówzachowańidziałań(Simonides1989,394).
Podaniewierzeniowewzestawieniuzbajka
"magiczna
"charakteryzowałMax
Lüthi.Zauwaz
˙ył,z
˙epodaniarelacjonuja
"kontaktz,,tamtym,,światem.Istotnym
39MimojednakzgłaszanychdotakiegopodziałuuwagrepertuarJózefaJez
˙owiczaokreśla
procentowo,stosuja
"cpodziałnapodania:lokalne(4,6%),historyczne(4,2%)iwierzeniowe(12,8%).
