Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.
UNiWERSUMDEBATY.SŁOWOWSTęPNE
5
zestronniepowodujekonsekwencjiwświecierzeczywistym,tj.pozamiejscemrozgrywek.
Sątowięcdebaty,którychsensemjestdoskonałośćwtechniceargumentacjiirozumienia
rozbieżnychstanowisk,pogłębianiawiedzynatematrozważanychproblemówlubwygry-
waniasporów,awreszcietrenowaniepublicznegoprzemawiania.WPolsceprzyjęłasię
nazwandebatyoksfordzkie”jakookreślenieodnoszącesiędoróżnychformpraktykowa-
niarytualnegowspółzawodnictwawramachprzedsięwzięćedukacyjnychikonkursowych
organizowanychprzeznauczycieli,stowarzyszeniainiezależnychedukatorów.Koncep-
tualizacjategopojęciaobejmowałapoczątkowojakiejkolwiekdebatyszkolne,pokazowe
bądźturniejowe.Wmiaręrozwojuznaczeniadebatywedukacjiikontaktówpolskichgrup
debatantówzorganizacjamimiędzynarodowymipojawiłasięświadomośćistnieniawróż-
nychkrajachspecyficznychdlalokalnychtradycjiuniwersyteckichczyszkolnychformatów
debat(Rogowska,Kosman,Łukowskawtymtomie).ZaczętowięctakżewPolsceużywać
nazwformatówdlaturniejówoutrwalonejtradycji(debatyparlamentarne,debatyKarla
Poppera).Stądwzięłasiępotrzeba,abyrodzimądebatęnoksfordzką”zjejwłasnąhistorią
izałożycielemruchu(Dołęgowski,Labuda2021)usankcjonowaćwpostacisformatowa-
nej,zjasnookreślonymiregułami,któreodróżniałybytensposóbinterakcjiodinnychfor-
matów.HistoriętegoruchuodtworzyłJanPiosik(wtymtomie),którybyłzaangażowanym
uczestnikiemformowaniasiętradycjidebatyoksfordzkiej.TerminCdebataoksfordzka)ma
aktualniepodwójneznaczenie:(1)określonegoformatuturniejowegoi(2)nazwypospo-
litej,którąposługująsięosobyokazjonalniezajmującesiędebatamiinieuwzględniające
podziałunaswoistendyscyplinydebatologiczne”(Dołęgowski,Labuda2021).
3.1.1.Debatajakonarzędzieedukacji
Debatywszkoleorganizowanesąpoto,abyrealizowaćzałożeniaprogramuedukacji.
Współczesnepraktykidebatnauniwersytecieiwszkolezostałyprzedstawionewkilku
rozdziałachtegotomu.Debatawszkoleśredniejzwyklestosowanajestnatakichprzed-
miotach,jakjęzykinarodowelubobce,historia,wychowanieobywatelskie,anawetnauki
przyrodnicze(https:llodyssey.igf.edu.pll).Nauniwersytetachzaśpraktykowanajestgłów-
nienakierunkachhumanistycznychispołecznych(Lichański,Lewandowska-Tarasiuk
2003).Rozdziałypoświęconetejtematyceprzedstawiająprzeglądkompetencji,którestu-
denci(uczniowie)mogązdobyć,praktykującdebaty.Doświadczeniawtymwzględzie
przedstawiłyDianaTomićiElenmariPletikosOlof(wtymtomie).Chorwackieprak-
tykidebatowaniawszkolesąwwieluaspektachpodobnedopolskich,coznówpotwier-
dzauniwersalizmtegonarzędzia.Przedstawionotakżetypowedlaedukacjichorwackiej
formatyizaangażowaniewpraktykimedialneuczniówtamtejszychszkół,cowydajesię
pomysłemwartymzaadaptowania.Przykłademzastosowaniadebatyjakonarzędziaedu-
kacyjnegowramachprzedmiotówszkolnychsąrozdziałydotyczącejejużyciawdydaktyce
historii(Kolbuszewskawtymtomie)inazajęciachzfilozofiiwszkoleinauniwersytetach
(Gondek,Kiereś-Łachwtymtomie).
Naćwiczeniachzfilozofiinapoziomiestudiówuniwersyteckichstosujesiędebatę
wsposóbbardziejzaawansowany.Zewzględunaróżnorodnośćprzedmiotówogólnofi-
lozoficznychwiększeznaczeniezyskujemetodadialektyczna,wramachktórejdokonuje
siędyskursywnegoprzejściaodopinii,poprzezróżnestopnieuprawdopodobnieniasta-
wianychtez,dosformułowaniawstępnychwarunkówusunięciatego,coniepewne.Dla-
tegonaszczególnąuwagęzasługujedoskonalenieumiejętnościkrytycznegomyślenia,
