Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PINUS–SOSNA
17
a
Ryc.6.Pinussylvestris(a),P
.uncinata(b),P
.mugo(c)
b
c
kimipłatamił.P.pąkibezżywicylubtylkonieznacznieożywicowane.Li.po2,wyraźnieskręconewzdłużosi,
dł.(2,5-)4-7(-9)cm,znalotemwoskowym,szaro-lubniebieskawozielone;kanałyżywiczneprzyskórce.
Kw.szyszeczkiżeńskie,tużpozapyleniu,naszypułachsilnieodgiętychwdół(tocechawyłącznietegogatunku!).
Szysz.ocechachzmiennychwszerokimzakresie;wąskojajowatei±asymetryczne,dł.3-7cm;łuskiwąskie
isztywne,tarczkizwyklematoweiszarobrązowe,stożkowatowypukłe(prostopadłedoosiszyszkilubhakowato
odgięte)lubrzadziejpłaskie,pępekzdrobnymkolczastymwyrostkiem,odgiętymkunasadziełuski;szyszkidoj-
rzewająw2.roku,byzpoczątkiem3.rokupokwitnieniuwysypaćnasionaiszybkoopaśćnaziemię;skrzydełko
obejmujenasieniencążkami”.Nasionamisosnypospolitej(równieżświerkapospolitego)żywiąsięm.in.niektóre
dzięcioły,krzyżodzioby,wiewiórki,natomiastliśćmi,wzimie,głuszce.
Wyst.-Europa,Azja(2n=24);ogromnyzasięg,popn.-wsch.ChinyiwybrzeżaM.ochockiegonarosyjskim
DalekimWschodzie.WPolscenajpospolitszazkrajowychsosen,jakogatunekpanującytworzydrzewostanyze-
społówborówsosnowych-suchych(chrobotkowych),świeżych,wilgotnych,bagiennych,mieszanych,atakże
reliktowychgórskichsośnin.Rośnieteżczęstowborachmieszanych,Pino-Quercetum.Gdywystępujewspólnie
zpokrewnymigatunkamisosen,częstodajeznimimieszańce-zkosodrzewinądajePinus×celakovskiorum
Asch.etGraebn.(np.wKotl.orawsko-Nowotarskiej),azs.błotną-Pinus×rhaeticanothosubsp.digenea(Beck)
K.Richt.(torfowiskakołoBatorowaiwWęglińcu).Wzach.Europiesosnapospolitakrzyżujesięczęstozs.ha-
kowatą,dającPinus×rhaeticaBrüggernothosubsp.rhaetica;mieszańcetakiepojawiająsięrównieżwuprawach,
gdzieczęstopozostająnierozpoznane(→P.uncinata,Zestawieniewłaściwychnazw,s.20).
Lasy-podstawowylasotwórczygatunekodużymznaczeniugospodarczym;wmonokulturachbywaniszczo-
nyprzezgroźneszkodniki-brudnicęmniszkę(Lymantriamonacha)istrzygonięchoinówkę(Panolisfammea).
Ogrody-stare,swobodnierosnącedrzewamająmalownicze,parasolowatekorony;prawieniespotykane
usosenrdzawezabarwieniekorykonarów.Wieleodmianogrodowych-m.in.karłoweiowąskiejsylwetce,dość
rzadkojednaksadzone.Jednaznajmniejwymagającychsosen,alewrażliwanazanieczyszczeniapowietrza.
łKorętakąmajeszczedalekowschodniodpowiednikP.sylvestris,mianowiciesosnagęstokwiatowa-P.densiforaSieboldetZucc.,
którąróżniąods.pospolitejpędyzsinawymnalotem;łuskipąkówliczne,kasztanowategokoloru,odstającenaszczycie;liściezielone,
beznalotu,aprzedewszystkim-prosteszypułyszyszeczekżeńskich.
