Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
regulatoremłaknienia.SzczurybezekspresjireceptoraCCK1otyłe,apodanieegzo-
gennejcholecystokininyniewpływawówczasnazmniejszeniewielkościspożywanego
posiłku.RolaCCKwregulacjitrawieniapoleganapobudzaniuskurczupęcherzy-
każółciowego,relaksacjizwieraczaOddiegoiumożliwieniuwypływużółci.Jedno-
cześnieCCKopóźniaopróżnianieżołądkaipobudzatrzustkędowydzielaniasoku
trzustkowego.
PeptydYY
PeptydYY(PYY),zwanyrównieżpeptydemtyrozyna-tyrozyna(nazwawynika
zobecnościcząsteczkityrozyny,określanejwnomenklaturzemiędzynarodowejjako
Y,zarównonaC-,jakiN-końcupeptydu),zaliczanyjestdorodzinypolipeptydu
trzustkowego,doktórejnależąpolipeptydtrzustkowy(pancreaticpolypeptide,PP)oraz
neuropeptydY.PełnaformapeptyduPYY(PYY
1-36)składasięz36aminokwasów
ijestprodukowanaprzezkomórkiLbłonyśluzowejjelitakrętegoiokrężnicywod-
powiedzinaprzyjętypokarm.PYYjestwydzielanyproporcjonalniedokaloryczności
przyjmowanegoposiłku,przyczymuwalnianiePYYjestmocniejstymulowanepo
spożyciutłuszczówwporównaniuzwęglowodanamiczybiałkami.
PYY
1-36
ulegaproteoliziepodwpływemdipeptydylopeptydazy4(dipeptidylpepti-
dase4,DPP-4),coskutkujeodcięciemresztytyrozynyiprolinyodN-końcałańcucha
peptydowego.PowstaławtensposóbformaPYY
3-36
zachowujeaktywnośćbiologiczną
istanowiobwodowysygnałanoreksygenny.JesttogłównaformapeptyduYYkrążą-
cegowekrwi.PYY
3-36wykazujewysokieselektywnepowinowactwodojednegozpod-
typówreceptorówY,tj.receptorówY2,zlokalizowanychwneuronachoreksygennych
jądrałukowatego(NPY/AgRP).ZapośrednictwemreceptorówY2PYY
3-36krążącywe
krwihamujeneuronyNPY/AgRPiwefekciezmniejszapobieraniepokarmu.Ponadto
zmniejszaniełaknieniaprzezPYYwiążesięzjegowpływemnahamowaniewydziela-
niasokużołądkowegoorazhamowanieopróżnianiażołądkaimotorykijelit.
Peptydglukagonopodobny-1
Peptydglukagonopodobny-1(GLP-1)należydogrupyinsulinotropowychhormonów
jelitowych,zwanychinkretynami.GLP-1powstajewkomórkachLbłonyśluzowej
jelitakrętegoiokrężnicyorazwneuronachjądrapasmasamotnego(nucleustractus
solitarius,NTS)wwynikupotranslacyjnychprocesówprzemianycząsteczkiprekur-
sorowej-proglukagonu.Wtejlokalizacjizproglukagonupowstająrównież,poza
GLP-1,peptydglukagonopodobny-2(glucagon-likepeptide-2,GLP-2),glicentynaoraz
oksyntomodulina(oxyntomodulin,OXM).WydzielanieGLP-1zwiększasiępoprzy-
jęciuposiłku,zwłaszczabogategowwęglowodanyitłuszcze.GLP-1wywieraefekt
insulinotropowywkomórkachβwysptrzustkipoprzezwiązaniesięzeswoistym
receptorem(GLP-1receptor,GLP-1R).ReceptorydlaGLP-1występująrównieżpoza
komórkamiwydzielającymiinsulinę-wkomórkachαiδwysptrzustki,płucach,ser-
cu,nerkach,żołądku,jelitach,skórze,przysadcemózgowej,podwzgórzu,pniumózgu
iwłóknachaferentnychnerwubłędnego,coumożliwiaszerokizakresdziałaniatego
hormonu.
1.10.REGULATORYŁAKNIENIASYNTETYZOWANEOBWODOWO
35