Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
Rozdział1
Konwencyjnadyrektywainkluzjiosóbzniepełnosprawnościamiparadoksal-
niepokazujejednak,żemówiącoprawiejakonarzędziuwyrównywaniasytuacji
słabszychgrupwspołeczeństwie,wistociemówisięoprawiejakooprzedmiocie
sporówpolitycznych.Fakt,żeosobyzniepełnosprawnościamimogąpowoływać
sięnaprawnegwarancjeswoichpraw,jestefektemskutecznejkampaniipolitycz-
nejprowadzącejdoreprezentacjiichinteresówwgremiachdecyzyjnychkształtują-
cychpolitykęONZikrajów,któreratyfikowałykonwencję(DegeneriBegg2017).
Rozwiązanieprawneróżnicującepozycjęosóbniepełnosprawnychipełnospraw-
nychjestwięckonsekwencjąefektywnejkampaniipolitycznej,czylikonsekwencją
zmianspołecznych-anieichprzyczyną.
Cowięcej,samfakt,żetakiezróżnicowanieudałosięwprowadzić,wcalenie
powodujejeszcze,żesytuacjaosóbzniepełnosprawnościamiautomatyczniestaje
sięlepsza(Ortoleva2010).Gwarancjeprawtejgrupymniejszościowejprzewidzia-
neprzezkonwencjęmuszązostaćdopierowdrożone.Tozaśjestmożliwewtedy,
kiedyprawneroszczeniasąpopartejakimśspołecznymmechanizmem,najczęściej
władząpolityczną(Waldschmidtiin.2017;por.np.Woźniak2013).Unaocznia
tofakt,żezróżnicowanawróżnychkrajachsiłaprzetargowareprezentacjiosób
zniepełnosprawnościamiorazróżnepolitykipaństwsprawiają,iżidentycznytekst
konwencjijestwnichrealizowanywróżnysposób(Flynn2011).Parafrazujączna-
nesformułowanieDworkina(2013),możnapowiedzieć,żeprawatakiesąkartami
atutowymi,alepodwarunkiem,żenajpierwprzekonasiępartneraprzystoliku,że
graćsiębędziewbrydża,aniewoko.
Czywięcchodzioformęprawa,czyojegotreść,niemożnaudoskonalaćgo
bezrozpoznaniapozajęzykowychprzeszkódwkorzystaniuzniegoprzezadre-
satów.Wprzeciwnymraziepopełniasiętakisambłądjakosoba,którapatrzyna
wskazującycośpalec,zamiastnawskazywanyobiekt.Bezwzględunato,jakbar-
dzologiczne,konceptualnieprzystępneidystrybutywniesprawiedliwejestprawo
wswoichmaterialnychtreściach,pozostajeononiedostępnedlaużytkowników,
jeżelijestpolitycznieinstrumentalizowane,stosowaneprzezniesprawneinstytu-
cje,ekonomicznienieefektywneczyaksjologicznieobce.Podobnietwierdzenie,
żesystematyzującprawo,możnawyeliminowaćjegoinstrumentalneużycialub
sprawić,żebysądybyłysprawniejsze,choćprawdziwe,jestniekompletne.Pomija
liczneinnesamoistnelubwspółwystępująceprzyczyny,któresprawiają,żetakie
celeniesąosiągane.
Dostępdoprawajakodostępdosądu
Aniwprzeszłości,aniobecniepróbyuczynieniaprawadostępnymnieograni-
czałysięjednakdopoprawianiagopodwzględemtechniczno-językowymirea-
lizowaniamaterialnoprawnychpostulatównaturyrównościowejisprawiedliwoś-
