Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Wstęp
corazmniejwnimmiejscanabezpośredniedoświadczenie.Wiedzę
oświeciewdużymstopniujednostkaprzyswajawsposóbzapośred-
niczony,niemającczasunajejsamodzielnezdobywanie.Pozatym,
wzwiązkuzwielościątzw.obrotówrzeczy,októrychmówiAlvinTof-
flerwswojejksiążceSzokprzyszłości,doświadczeniebardzoszybko
siędezaktualizuje.Jesttoteżprzyczyna,dlaktórejcorazczęściejludzie
zaczynająpolegaćnaekspertach,czylinatych,którzy„wiedząlepiej”
iwtrudnychsytuacjach,gdybrakujewłasnegoarsenałudoświadczeń,
mogąsłużyćwiedząipomocą.
Wrozumieniusłownikowymdoświadczenietowiedzaiumiejęt-
nościzdobytepodczasdotychczasowejegzystencji,niekiedypotwier-
dzanemetodąpróbibłędów,atakżezdarzeniaorazsytuacje,które
przydarzająsię,wpływającnakształtdalszegożyciaczłowieka.Do-
świadczeniestanowizatemtwórczyelementjegobiografii.
Łacińskiźródłosłówdoświadczeniawiążejegoznaczeniezpróbą,
przejściem,przekroczeniem,czynawetzzagrożenieminiebezpie-
czeństwem.Nietrudnozauważyć,żesemantyczniezbliżasięonodo
specyficznegodoświadczeniawynoszonegozrytuałówinicjacyjnych,
nieobecnychdziśjużwnaszejkulturze.Takrozumianedoświadczenie
postrzeganebyłoijestjakokoniecznywaruneknadrodzerozwoju„ja”.
Doświadczeniezatemjestwartościąbezcennąnawszystkichetapach
dorastaniadodojrzałości,prowadzibowiemdouwewnętrznieniado-
znanychstanówiprzeżyć,którestająsiębudulcemtożsamościistano-
wiąszczególnąbroń,azarazemtarczęochronnąwtrudnychsytuacjach
życiowych.
Hans-GeorgGadamerzwracauwagę,żedialektykadoświadczenia
niespełniasięwzamykającejwiedzy,leczwotwartościnanastępne
doświadczenie.Każdedoświadczeniejestniepowtarzalne,każdeteż
zmienianiecooglądrzeczywistości(„nicniejestjużtakie,jakbyło
wcześniej”),powodujączarazemzmianęfunkcjonującegowniejczło-
wieka.Przyjmując,żekażdenowedoświadczeniejestswegorodzaju
zakwestionowaniemdotychczasowejwiedzy,stanowionorównież
przekroczeniegranicymożliwości,któredotejporyzdawałysięniedo
przekroczenia.Wdramiejesttorealnenawetwodniesieniudotzw.
doświadczeńgranicznych,rządzitubowiemzasadaumownościwra-
machfikcyjnejsymulacji,anierzeczywistościjakotakiej.
Drama,któramazawszecharakterinterakcjibezpośrednich,gwa-
rantującychjednośćosoby(osób)zdoświadczeniem,spełniazatem
podstawowywarunek,abyodoświadczeniumożnabyłowogólemó-
