Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
13
Pozazasadniczymtekstemrozprawyznajdujesiękrytyczneomó-
wieniejedynejwydanejdotądwPolsceantologiiprzekładówwspół-
czesnegodramatusłowackiego,któraukazałasięwmomencie,gdy
pracenadksiążkąbyłyjużnaukończeniu.Wtejsytuacji,abynieroz-
budowywaćopracowaniaokolejnerozdziały,alebyjednakuwzględ-
nićtenniewątpliwieistotnydladialogunaszychkulturfakt,zdecy-
dowałamsięumieścićskrótoweomówienietejantologiiwaneksie.
KsiążkękierujędoCzytelników,którychciekawiproblematyka
tłumaczenia,zwłaszczatłumaczeniadramatu,aleteżdotych,którzy
wątpiąwsensprowadzeniabadańnadprzekłademwobrębiekultur
bliskich.Mamnadzieję,żeudamisięichprzekonać,iżbadaniaprze-
kładoznawczeniemusząsięograniczaćwyłączniedotekstu,języka
iwąskopojmowanegoposzukiwaniaekwiwalentów,ależepozwalają
napokazanieproblemówkultury,literatury,dramatuiteatruwszero-
kimspektrumiżenietylkomogąbyćsposobempoznawaniakultury
innej,lecztakżepozwalająnalepszepoznaniewłasnejkultury.Jakpi-
szeKarlDedecius,tłumaczyćfltoznaczyprzeskakiwaćopłotkiwłas-
nego,ciasnegozaścianka,zacofanegonacjonalizmuizadomowićsię
wprzestrzeniotwartej,większej.Tegorodzajuprzekraczaniegranicjest
właściwym,prawdziwympodbojemświata,któryniewymagaprze-
lewukrwi,nieczynikrzywdyinnym,niepozbawianikogożycialub
wolności.Wymagaodnasjedynieotwartości,noipracy,altruizmu”2.
Książkapowstawałaprzedewszystkimzmyśląopolskichczytel-
nikach,nietylkosłowacystachczyslawistach,aleteż,amożenawet
głównietych,którzyosłowackiejkulturzewiedząniewiele.Przekłady
dramatówtraktujębowiemtakżejakopretekstiokazjędotego,by
przybliżyćCzytelnikomkulturęsłowacką.PoznawanieInnegomożli-
wejestrównieżzapośrednictwembadawczegoczykrytycznegooglą-
duprzekładu,aprzekładsaminspirujedialog,dostarczającpretekstu
doopowieścioinnejkulturzeiosobie.Omówieniaposzczególnych
przekładówmogąteżprzynajmniejdopewnegostopniazrekompen-
sowaćdoświadczenieobojętnościodbiorczejtymznich,którychdo-
tknęła,oraztym,którezostałyodrzuconezinnych,niekoniecznie
uzasadnionychpowodów.Nietylkosamprzekład,aleteżrefleksja
nadnimmogąsłużyćdialogowikultur.
Wtrakciepisaniaksiążkimogłamliczyćnażyczliwośćipomoc
osóbmibliskich,gronaprzyjaciół,koleżanekikolegówPolakówiSło-
waków.Wszystkimimzatogorącodziękuję.
2
K.Dedecius:OPolsce,Europie,literaturze.WybórJ.Stolarczyk.Wrocław
1996,s.63—64,fragm.wtłum.K.vonSchuttenbach.
