Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
50
Przekładdialogkulturkulturybliskie
Przytym,jakzwracauwagęFranciszekGrucza,zrozumienieipo-
rozumieniestopniowalneimogądotyczyćsprawzarównocałkiem
prostych,jakiskomplikowanych113.MikułowskiPomorskiprzywołuje
ustaleniaHalla,wedlektórychtylko10%spośródaktówkomunikacji
ludzkiejpodlegaświadomejkontroliczłowieka,pozostałe90%pozo-
stajepozaświadomościąijestzwiązanezesposobamiizumiejętnoś-
ciamiwyuczonymi,nabytymiwprocesiesocjalizacjidorodzimego
kręguspołeczno-kulturowego114.Wiążesiętoztraktowaniemkultury
jakoflprogramumentalnego”,zgodniezkoncepcjąinnychbadaczy,
naktórychzresztąteoretykrównieżsiępowołuje:GeertaHofstedego
orazAlfonsaTrompenaarsa115.Każdyczłowiekjakoczłonekokreślo-
nejspołecznościwprocesiekomunikacjiposiadawięckompetencje
ukształtowanewrozwojuindywidualnymispołecznym.
Znajomośćkulturywłaściwejinterlokutorowizapobiegawobutych
zakresachuleganiustereotypomiuprzedzeniom,któreprzeszkadzają
wskutecznymkomunikowaniu,anawetmogąjewręczuniemożliwić,
podobniejakniepewnośćwywołananieznajomością(niedostateczną
znajomością)językaikulturyDrugiego/Innego.
WosiągnięciupełnegoporozumieniaprzeszkadzająwedługHal-
ladwiekwestie:
[ł]linearnośćjęzykaorazgłębokienastawienieikońskieokulary,
wjakiewyposażanasnaszawłasnakultura.[ł]Całkowitezrozu-
mienieinnegoczłowiekaniejestnigdymożliweiżadenczłowiek
nigdyniezrozumiesamegosiebie,ponieważzawiłośćnaszych
zachowańjestzbytznacznainigdyniestarczanamczasu,aby
badaćposzczególneichprzejawy,choćtuzaczynasięmądrość
wstosunkachmiędzyludzkich.Jednakżerozumieniesiebiesamego
orazrozumienieinnychtoprocesyściślezesobąpowiązane.Czy-
niącjedno,musisięuwzględniaćtakżedrugieiodwrotnie116.
UrszulaKusioprzytaczaklasyfikacjęWilliamaHowella,który
wymieniaczterypoziomykompetencjikomunikacyjnejwwymiarze
międzykulturowym:
113
Zob.S.Grabias:Językwzachowaniachspołecznych.Lublin2001,s.11.
114
Por.J.MikułowskiPomorski:Komunikacjamiędzykulturował,s.16.
115
Koncepcjeteujętezostaływpublikacjach:G.Hofstede,G.J.Hofstede:
Kulturyiorganizacjeł;A.Trompenaars,Ch.Hampden-Turner:Siedemwymiarów
kultury.Tłum.B.Nawrot.Kraków2002.Por.równieżJ.MikułowskiPomorski:Jak
narodył,s.262—314.
116
E.T.Hall:Pozakulturą.Tłum.E.Goździak.Warszawa2001,s.74.