Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Dialogkultur—próbadefinicji
37
nościlubinnychobiektówstającychsięprzedmiotemkulturowych
działań[ł].Niektórzyautorzywymieniająjeszczejakoelementy
kulturyinstytucjełączącewsobiestanyumysłu,wzoryściśleusta-
lonychzachowań,ichrealizację,wytworyinarzędzia69.
Porządkowaniuróżnorodnościwrozumieniupojęciaflkultura”słu-
żypodziałnaposzczególnekategorie,przyczymkategoriekultury
rozumiesięjako
wielkie,podstawowedziałytejkulturywyodrębnionewujęciu
synchronicznym,aróżniącesięcharakteremskładającychsięna
nieelementówwsposóbuzasadniającyzmetodologicznychiteo-
retycznychwzględówichodrębnebadanie70.
MarianFilipiakwskazujenanastępującekategorie:kategoriabytu
(kulturamaterialnalubcywilizacja),kulturaspołeczna(flkulturaspo-
łecznegowspółżycialudzimiędzysobąispołecznychstrukturnor-
mującychstosunkiludzipomiędzygrupamiludziwprocesachpracy,
konsumpcjiizabawy”);kulturasymboliczna,zwanateżniematerialną,
duchowąlubkulturąwłaściwą(flsferaczynności,wartościiprzeżyć
autotelicznych,niezwiązanychzzaspokajaniempotrzebczłowieka
jakoistotybiologicznejijakoczłonkaspołeczeństwa”)71.
Wujęciuantropologicznymprzyjmujesię,żeflkulturatorzeczywi-
stośćmyślowaalboideacyjna”72,którajest
zawszesymboliczna,gdyżwszystkiezachowaniaiichartefakty
można(inależy)interpretowaćwkontekścieodpowiednichsyste-
mówpojęciowych(norm,wartości,znaczeń,kategoriiklasyfikacyj-
nych),będącychmodelemfldladziałań”.Jesttakzarównowtedy,
gdypochylimysięnadukłademprzestrzennymzagrodywiejskiej
lubstrukturązabudowańwkościelnejarchitekturze,jakrównież
gdypragniemyprzeniknąćowątajemnicękulturyukrytąwzna-
kach,symbolachimetaforachjęzykowych73.
69
Ibidem,s.21i23—24.
70
A.Kłoskowska:Socjologiakultury.Warszawa1983,s.106.
71
M.Filipiak:Socjologiakultury.Zaryszagadnień.Lublin1996,s.49—51.Autor
odwołujesiędokoncepcjiB.Gołębiowskiego(B.Gołębiowski:Kulturawujęciu
socjologicznym.W:Socjologiapolska.Red.Z.Krawczyk.Warszawa1990,s.182).
72
W.J.Burszta:Antropologiakultury.Tematy,teorie,interpretacje.Poznań1998,
s.48.
73
Ibidem,s.56.
