Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
1.ZAGADNIENIAWSTĘPNE
badacza,oraztakie,wktórychopisanorozwójmowygrupdziecipod
kątemdziecięcegorozwojustrukturpoznawczychlubskładniowych.
DonajważniejszychopracowańmowydzieciwPolscezaliczanesąpub-
likacjetakichautorów,jak:LeonKaczmarek(1953),PawełSmoczyński
(1955),MariaZarębina(1965),StefanSzuman(1968)2.Badaczomtym
udałosięzgromadzićnajobszerniejszymateriałdziękidokonywanym
przezwielelatsystematycznymzapiskommowydzieci.Początkowo
byłytodzienniczkimowywformiepapierowychzeszytów,współcześ-
niezaśtworzonesązaawansowaneelektronicznebazydanychwmiędzy-
narodowymsystemietranskrypcjiCHILDES3.
Najstarszymobszernymzbioremdanychnatematrozwojumowy
dziecipolskichidowodemzainteresowańpierwszychbadaczytąproble-
matykąsądziennikipolskiegojęzykoznawcyBaudouinadeCourtenay.
Jedynymdotejporyopublikowanymwjęzykupolskimdziennikiem
mowydziecitegowybitnegojęzykoznawcyjestdziennikmłodszejcórki
oimieniuEwelina.JakpodajeM.Chmura-Klekotowa,autorkaopraco-
waniategodziennika,HstarszedzieciJ.Baudouinaspędziłydzieciń-
stwowDorpacie,wśrodowiskuwielojęzycznym(rodzice,krewni,
atakżewieluPolakówodwiedzającychgościnnydomProfesora,oczywiście
mówilipopolsku,ale»pomocdomowa«,tj.niańki,bony,kucharkiitp.
zwracałysiędodziecipoestońsku,niemiecku,rosyjsku,dziecibawiły
sięzsąsiadami–Rosjanami),cooczywiściemusiałosięodbićnarozwo-
jujęzykatychdzieci”(BaudouindeCourtenay,1974,7).Dziennikistar-
szychcórekBaudouina,któremożemypotraktowaćjakopierwsze
dziennikimowydziecipolskichwychowywanychwśrodowiskuwielo-
języcznym,sąnadalprzechowywanewformierękopisówwBibliotece
NarodowejwWarszawie.Niewątpliwiezczasembędziecoraztrudniej
odczytaćiopublikowaćtemateriały.Jesttopracadlazespołuspecjalis-
tów,znawcówróżnych,niejednokrotniejużhistorycznychodmianję-
zykapolskiego,estońskiego,rosyjskiegoiniemieckiego.Dotychczasnie
2
Przeglądprac,opublikowanychnapoczątkuXXwiekuzzakresurozwojumowydzieci
wPolsce(słownictwo,składniaimorfologia),znajdujesięwrozdzialeopracowanym
przezM.Smoczyńską(1998),omówieniepraczzakresufonologiimożnaodnaleŹć
wksiążceP.Łobacz(1996).
3
Przeniesieniadanychzdziennikówmowy,prowadzonychprzezS.Szumanawlatach
1953–1960,dokonałaM.SmoczyńskazgodniezsystememCHILDES(por.Smoczyńska,
1998).
