Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Etymologia,znaczenieizasięgnazwyEuropa
Europakarolińska
21
BezwzględunaetymologięutrwalonewjęzykugreckimpojęcieEurope,wzlatyni-
zowanejformieEuropa,zbiegiemczasupojawiasięwimperiumKarolaWielkiego.Sam
monarchazyskałmianoDojcaEuropy”(PaterEuropae).NazwęEuropaznajdujemywkilku
dokumentachzokresujegopanowania.Używałjejm.in.Cathwulf(Cathuulfus),anglo-
saskilubiryjskimisjonarz,gdypisałwliściedoKarola,żeBógwywyższyłgodoDpełnego
chwałyzaszczytupanowanianadEuropą”
18
.WŻywocieWillehada(745-789),biskupa
Bremy,czytamy,żeDprzyjąłgo[KarolaWielkiego][ś]kościółkatolickiEuropy[Quem
catholicaEuropae[ś]suscepitecclesia]”
19
.NazwaEuropasięgaławIXw.WyspBrytyj-
skich,gdziekronikarzceltycko-brytońskiNenniuszstarałsięnadaćjejbiblijneuzasad-
nienie.WswejHistoriiBrytonów(HistoriaBritonum,ok.830)utrzymywałon,żepotom-
kowieNoego:Sem,ChamiJafet,rozdzielilisięizapoczątkowaliludytrzechczęściświata:
Azji,AfrykiiEuropy;tychnazwoczywiściewsamejBibliiniema.Nenniuszznalazłjednak
wKsiędzeRodzajufragmentmówiącyopochodzeniuludzkościpopotopie,umożliwiający
mufikcyjnerozwinięciejegopomysłu.Czytamytam,żeodtrzechsynówNoegoDpochodzą
mieszkańcywybrzeżyiwysp,podzieleniwedługswychkrajówiswegojęzyka,według
szczepówiwedługnarodów”
20
.Nenniuszuzupełniatowłasnąfantazją:DTrzejsynowie
Noegopopotopierozdzielilisięwtrzystronyświata.Sem[udałsię]doAzji,Cham
doAfryki,JafetdoEuropy.JafetwEuropierozszerzyłgraniceswoje”
21
.
WedługNenniuszapierwszymiurodzonymiwEuropieludźmibyliAlanusztrzema
swoimisynami,Hesitionem,ArmenonemiNeguenem.Toimprzypisujekronikarzpoczątki
narodóweuropejskich,zmyślającimionaichrzekomychprotoplastów.SynamiHesitiona
mielibyć:Francus-rzekomyprogenitorFranków,Romanus-przodekRzymian,Britto
-Brytonów,Albanus-Szkotów(dawnanazwaSzkocjitoAlban).Armenonmiałspło-
dzićsynów:Gothusa,Valagothusa,Gebidusa,Burgundusa,Longobardusa.Zkoleisynami
Neguenabyli:Vandalus,SaxoiBoguarus.Beztruduidentyfikujemywtychfikcyjnychimio-
nachnazwyówczesnychpaństwiplemionokresuwędrówkiludów:Gotów,Burgundów,
Longobardów,Bułgarówitd.KronikarzpodajeteżlistęzmyślonychpokoleńzliniiJafeta.
DTedalszerody-pisze-ustanowiłypodziałcałejEuropy[Istaeautemgentessubdivisaesunt
pertotamEuropam]”
22
.
EuropawkoncepcjiPiusaII
Francuskihistoryk,JacquesLeGoff,określiłwysiłkiKarolaWielkiegowbudowie
jednościEuropyjakofalstart.Gdyzabrakłojegosiłyscalającejimperium,nazwaEuropa
18
Zob.MonumentaGermaniaeHistorica,Epistolae,IV
,503,cyt.za:W
.Ullmann,TheGrowthofPapalGovernment
intheMiddleAges.AStudyintheIdeologicalRelationofClericaltoLayPower,Abingdon2010,s.106;zob.też:Saintsand
Scholars.NewPerspectivesonAnglo-SaxonLiteratureandCultureinHonourofHughMaggenis,ed.S.McWilliams,Cambrid-
ge2012,s.150-152.
19
VitaVillehadi,w:MonumentaGermaniaeHistorica,SSii381-339,ff,cyt.za:W
.Ullmann,TheGrowthofPapal
Government,s.106,przyp.2.
20
BT(zob.Wykazskrótówstosowanychwprzypisachitd.),KsięgaRodzaju,10,5,s.31.
21
Nenni,HistoriaBritonum,recensuitJ.Stevenson,rozdz.17,w:NenniusundGildas,Hrsg.SanMarte
(A.Schulz),Berlin1844,s.39.
22
Ibid.
