Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ważnepojęciekoordynacji,którajestwymogiemwkażdymrodzajupracy
irodzipracękierowniczą.PodobnegozdaniajestDurkheim(1999:158),
ponieważkooperacjajestdlaniegodzieleniemsięwspólnymzadaniem.
Podziałtenmożedotyczyćjakościowopodobnychiwspółzależnychczyn-
ności,wówczasnazwiemygoprostympodziałempracylubinaczejpodzia-
łempracypierwszegostopnia.Zkoleitzw.złożonypodziałpracymamiej-
sce,gdyposzczególneczynnościjakościowosięróżnią.Wówczasrównież
możnamówićospecjalizacjiczynności(por.teżBanaszak,2004:134).
KarolMarks(1951:378-379)wyróżniłtrzyrodzajepodziałupracy.
Pierwszyznich,nazwanyogólnym,odnosisiędodziałówprodukcji,takich
jak:przemysł,rolnictwo,handeliusługi.Drugi,nazwanyszczegółowym
podziałempracy,obejmujepoddziałyprodukcjiczyinaczejjejgałęzie,na
przykładdziśprzemysłchemiczny,motoryzacyjnyitd.Trzecirodzajpodzia-
łupracynazywanyjestprzezMarksajednostkowymiobejmujeposzczególne
zakładyprodukcyjne.PodobneujęciejestcharakterystycznetakżedlaOskara
Langego,WłodzimierzaWesołowskiego(1974:20-21)czyStanisławaKozy-
ra-Kowalskiego(1999:168).
SzczególnieLangepodkreśla,iżludziepracujądlasiebie,współpracują
zsobąikooperują,dziękiczemuspecjalizująsięwokreślonychczynno-
ściach.Pracanabieraprzeztospołecznegocharakteru.Pracajednostkistaje
sięnatomiastczęściąpracycałegospołeczeństwa,częścią
[…]pracyspołecznej,którejwytworemsądobrasłużącebezpośredniolubpośred-
niodozaspokojeniapotrzebludzkich(Lange,1978:18).
Polskiekonomistanierozstrzygazatem,czyokreślonekategoriespo-
łecznepracująnarzeczinnychkategorii.PrecyzyjniejwyraziłtoGeorg
Simmel(1997:432-433),niemieckifilozofisocjolog,gdystwierdził,żenale-
żyraczejmówićopewnejzwrotności.Dlaprzykładu-jednostkiwysoko
wyszkoloneiwykwalifikowaneswoiścieświadcząusługinarzecztych,
którzytakichkwalifikacjiniemają.Pośredniczywtymprocesprodukcji,
który,zdaniemSimmla,sięzobiektywizowałiobejmujedziśzarównowy-
twórcę,jakinabywcę.Tojednazdominującychtendencjiwnowoczesnych
strukturachgospodarczych.
Rozważającstanowiskaklasykówmyślispołecznej,niesposóbpominąć
słynnegoangielskiegoekonomistyAdamaSmitha-nietylkozuwagina
nośneidodziśprzywoływaneprzykładywzrostuprodukcyjnościwfabry-
ceszpilek,lecztakżezuwaginajegowyraźnetezyformułowaneodnośnie
relacjimiędzypodziałempracyispecjalizacjąabogactwemnarodów.Smith
pisze:
26
