Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
19
Zasiekizamiastmuru
GettowLublinienigdyniezostało–jakwarszawskie–otoczonemurem,cho-
ciażbyłytakieplany.WarchiwumMuzeumLubelskiegojestfotografiaprzedsta-
wiającaogrodzeniezdrutukolczastegodzieląceulicęKowalską.Wtymmiejscu
przebiegałagranicadzielnicyzamkniętej.Widaćdrewnianąbudkęstrażnicząprzy
głównymwejściudogettailudzizopaskamizgwiazdąDawidanaramieniu.Po
drugiejstroniejestjużstronaaryjska,ulicąjakbynigdynicjedziesobiedorożka.Ta
granicaniezawszebyłaszczelna.Wiemy,żenie-Żydziwchodziligogetta,choćby
poto,abyzabezcendostaćgarnituryifutraodgłodującychmieszkańców.Takie
praktykipiętnowałagadzinówkaBNowyGłosLubelski”.Wydawanapoddyktando
okupantagazetamiałateżwzłymświetleprzedstawiaćmieszkańcówgetta.Ztych
artykułówwyłaniasięjednakdramatskazanychnaśmierć.TadeuszRadzik,lubelski
historykiznawcadziejówgettawLubliniewalbumieZagładalubelskiegogetta
cytujefragmentartykułu,którywBNowymGłosieLubelskimukazałsię2lipca1941
roku.BWmałychizdebkachgnieżdżąsięcałerodzinyszewców.Dalejznajdująsię
jatki,wktórychnicniemożnadostać.(…)Podścianamiwbramachdomówsiedzą
żebracy.Jednikrzykliwymgłosem,adrudzy,wyciągająctylkokikutynógopako-
wanewłachmany,domagająsięjałmużny.Widokprzerażający”–czytamy.Zcy-
towanegoartykułudowiadujemysięteż,żeBwlubelskiejdzielnicyżydowskiej
największeżycieskupiasięnaul.Cyruliczej”.Potwierdzatofotografia,jakajest
wzbiorachMuzeumLubelskiego.TłumnaCyruliczejwydajesięnieprzebrany–lu-
dziezajmująnietylkochodniki,alecałąszerokośćulicy.Tylkobielopasekzgwiazdą
Dawidakontrastujezciemnymipłaszczami.Trudnorozróżnićposzczególnetwarze.
Jestwtymobrazieniepokójidojmującepoczucieklaustrofobii.Zarównonatej
fotografii,jakiinnej,przedstawiającejulicęSzeroką,żadenzbalkonówniema
balustrad,boNiemcykazaliusuwaćmetaloweelementyiprzekazywaćjenarzecz
wojska.Naznaczenisąwięcnietylkomieszkańcy,alenawetichdomy.
fotografie
zarchiwum
OśrodkaBrama
Grodzka–
TeatrNN
