Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
swoiściewiążącychokreślonehormony,nazwanychreceptoramihormonalnymi.
Powtóre,okazałosię,żegruczołydokrewneniesąwyłącznymźródłemhormo-
nów.Współczesnadefinicjahormonówgłosizatem,żesątocząsteczkichemicz-
neprzenosząceinformacjęmiędzymniejlubbardziejodległymikomórkamiwielo-
komórkowegoorganizmu,działającezapośrednictwemswoistychreceptorów.
Źródłahormonów
ŹRÓDŁAHORMONÓW
Hormonymożnapodzielićnapewnegrupy,biorącpoduwagęichpochodze-
nielubbudowęchemiczną.Wedługkryteriumpochodzeniahormonymożna
podzielićna:
hormonywytwarzaneprzezDklasyczne”gruczołydokrewne(przysadka,
tarczyca,przytarczyce,korairdzeńnadnerczy,wewnątrzwydzielniczaczęść
trzustkiiwewnątrzwydzielniczeelementygonad);
hormonypochodzącezrozproszonychkomórekwewnątrzwydzielniczych
(endokrynnych);
neurohormony;
hormonytkankowe.
Układrozproszonychkomórekendokrynnych(diffuseendocrinecells)został
opisanyprzezA.G.E.Pearse’apodnazwąukładukomórekAPUD(amineprecursors
uptakeanddecarboxylation).Skróttenodnosisiędoważnejcechytychkomórek,
amianowiciezdolnościwytwarzaniaaminbiogennych.Rozproszonekomórkiendo-
krynnesązróżnicowanewkierunkuwewnątrzwydzielniczym,alenietworzązwar-
tychgruczołów,leczsąrozsianewmiąższuinnychnarządów,zwłaszczawystępują
liczniewbłonieśluzowejprzewodupokarmowego.Opróczaminbiogennychko-
mórkitewytwarzająwielehormonówpeptydowych.Większośćtychhormonów,
wytwarzanychwprzewodziepokarmowymiregulującychjegofunkcje,określana
jestjakoenterohormony.Sątotakiesubstancje,jakgastryna,choledystokinina,
sekretyna.
Kolejnymźródłemhormonówsąneurony,zarównoośrodkowegoukładuner-
wowego(zwłaszczapodwzgórza),jakiobwodowegoukładunerwowego.Wytwa-
rzaneprzezniehormonynazywamyneurohormonami.Namożliwośćczynności
hormonalnejneuronówzwróciliuwagęErnestiBertaScharrerowieorazWilhelm
BargmannwpierwszejpołowieXXw.,izjawiskotonazwalineurosekrecją.
Następnąkategorięstanowiąhormonytkankowe,czylitakie,którychźródłem
sątkankiniegruczołowe.Przykładyhormonówtkankowychzawartowtabeli1.1.
Wzasadzieneurohormonyteżnależądohormonówtkankowych,aletradycyjnie
uważasięjezaodrębnąkategorię.
2
Budowaidziałaniehormonów
