Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Hormon
Receptor
BiałkoG
Fosfolipaza
Trifosforan
Siateczka
inozytolu
śródplazmatyczna
Ca2+
Fosfatydyloinozytol
Kinaza
Diacyloglicerol
białkowa
FosfolipazaA
2
Kwas
arachidonowy
Rycina1.5.Schematdziałaniahormonuzapośrednictwemdiacylgliceroluitrifosforanuinozytolu(IP3).
Zapośrednictwemopisanegomechanizmudziałająm.in.adrenalinainoradre-
nalina(przezreceptoryα),histamina(przezreceptoryH
1),wazopresyna(przez
receptoryV
1),gonadoliberyna(gonadotropin-releasinghormone,GnRH),tyreoliberyna
(thyrotropin-releasinghormone,TRH)iangiotensynaII(przezreceptoryAT
1).
Drugąkategorięstanowiąreceptoryzwiązanezcyklaząguanylową.Enzymten
jestodpowiedzialnyzapowstawaniecyklicznegoguanozynomonofosforanu(cyclic
guanosinemonophosphate,cGMP)zguanozynotrifosforanu(GTP).CyklicznyGMP
jestkolejnymzwiązkiemogrywającymrolędrugiegoprzekaźnika.Wywieraondzia-
łaniebiologiczneprzezaktywacjęcGMP-zależnychkinazbiałkowych,którezkolei
warunkująfosforylacjeinnychbiałekwewnątrzkomórkowych.Zapośrednictwem
cGMPdziałająm.in.peptydynatriuretyczne.
Innąkategorięreceptorówbłonowychstanowiąreceptoryzwewnętrznąak-
tywnościąenzymatyczną.Receptorytemająprostsząbudowę-ichdomenawe-
wnątrzkomórkowawykazujeaktywnośćkinazytyrozynowej,enzymu,któryfosfory-
lujeresztytyrozyloweróżnychbiałek.Dotejgrupynależąreceptoryinsulinyoraz
insulinopodobnegoczynnikawzrostuII(insulin-likegrowthfactorII,IGF-II).
Kolejnąkategoriętworząreceptorycytokinowe,oddziałującezwewnątrzcyto-
plazmatycznymikinazamityrozynowymi.Takimireceptorami,opróczreceptorów
dlalicznychcytokin,m.in.receptorydlahormonuwzrostuiprolaktyny.
Receptoryjądrowe
Receptoryjądrowe(ryc.1.6)mniejliczneodreceptorówbłonowych(znamyich
ok.50).umiejscowionewewnątrzkomórkiialboprzemieszczanezcytoplazmy
dojądrakomórkowegopozwiązaniuzligandem,albopierwotniezlokalizowane
8
Budowaidziałaniehormonów