Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
NH
2
HRE
DNA
DBD
Hormon
LBD
COOH
Rycina1.7.Schematreceptorajądrowego.
DBD(DNAbindingdomain)-domenawiążącaDNA;DNA(deoxyribonucleidacid)-kwas
deoksyrybonukleinowy;HRE(hormoneresponsiveelement)-elementoddziałującynahormon;
LBD(ligandbindingdomain)-domenawiążącaligand.
Najistotniejszaróżnicawdziałaniuhormonówzapośrednictwemreceptorów
błonowychijądrowychpoleganatym,żewprzypadkutychpierwszychdochodzi
doaktywacji(lubinhibicji)enzymówjużistniejącychwkomórce,awprzypadku
drugich-doichsyntezydenovo,będącejkonsekwencjąekspresjiodpowiednich
genów.Różnajesttakżedynamikaodpowiedzibiologicznej-odkilkuminut
wprzypadkureceptorówbłonowychdokilkugodzinwprzypadkureceptorów
jądrowych.
Czynnikideterminującebiologicznedziałaniehormonów
Najdawniejpoznanymczynnikiemdeterminującymdziałaniehormonówbyłoich
stężeniewekrwi.Stężeniehormonówwekrwizależywpierwszymrzędzie
odnasileniaprocesuwydzielania,awięcbiosyntezyhormonuwkomórkachgru-
czołowych,ijegouwalnianiadonaczyńkrwionośnych.Procestenjestprecyzyjnie
regulowany,czemusłużykilkapodstawowychmechanizmów.Najprostszymjestre-
gulacjapoprzezefektymetaboliczne,np.regulacjawydzielaniainsulinyprzezstę-
żenieglukozywekrwilubregulacjawydzielaniaparathormonuikalcytoninyprzez
stężeniajonówwapniawosoczu.Kolejnymechanizmtoregulacjaprzezunerwienie
autonomiczne.Dotyczyonardzenianadnerczy,któregokomórkisąunerwioneprzez
nerwtrzewny(nervussplanchnicus).Pobudzenietegonerwuwywołujewzmożone
wydzielanieadrenalinyiinnychaminkatecholowych.Innyprzykładregulacjiprzez
unerwienieautonomicznestanowiąwyspytrzustkowe,któresąunerwioneprzezroz-
gałęzienianerwubłędnego(nervusvagus).Bodźcenerwowe,przewodzoneprzez
nerwbłędny,sąodpowiedzialnezatzw.fazępsychicznąwydzielaniainsuliny,tj.wy-
dzielanieinsulinywodpowiedzinabodźcepsychicznezwiązanezpotencjalnym
przyjmowaniempokarmu.Kolejnymmechanizmemkontroliwydzielaniajestdzia-
łanieodpowiednichhormonówtropowych;mamyzniądoczynieniawprzypadku
przysadki,którajestkontrolowanaprzezneurohormonypodwzgórzowe(hormony
10
Budowaidziałaniehormonów
