Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Serotonina(5-hydroksytryptamina,5-HT)działapoprzezsiedemtypówrecep-
tora5-HT
.Podanieagonistówreceptora5-HT
1a,5-HT
2ai5-HT
2cpowodujewzrost
wydzielaniaPrl.
Uwaga!
Lekiantydepresyjne,którehamująwychwytzwrotnyserotoniny(selectivese-
rotoninreuptakeinhibitor,SSRI),np.fluoksetyna,nasilającdziałanieserotoni-
nergiczne,powodująjednocześniezwiększeniewydzielaniaPrl(wyjątkiemwtej
grupiejestsertralina,którajakojedynySSRIniepowodujewzrostustężenia
Prlwekrwi,najprawdopodobniejzewzględunaswojedodatkowedziałanie
dopaminergiczne.
OpioidystymulująuwalnianiePrl.Szerokorozumianystres(fizycznyipsychicz-
ny)powodujewzrostwydzielaniaβ-endorfin,któreprzezswoistereceptoryopioido-
wetypuµ,δiεzwiększająaktywnośćopioidowąmózguipodwzgórza,cohamuje
czynnośćTIDAiwkonsekwencjiprowadzidowzrostuwydzielaniaPrl.
Uwaga!
Znadmiernymstężeniemβ-endorfinzwiązanyjestteżmechanizmhiperprolak-
tynemiiobserwowanywpierwotnejniedoczynnościkorynadnerczy.Dochodzi
wówczasdozwiększonejsyntezykortykoliberyny(CRH),którapowodujewy-
dzielanieACTHwformiekompleksuproopiomelanokortyny(POMC)złożonego
takżezα-melanotropiny(αMSH),β-lipotropiny(βLPH),enkefalinyiβ-endorfiny.
RównieżpodanaegzogenniemorfinanasilawydzielaniePrl.
ZkoleipeptyduwalniającyPrl(Prl-releasingpeptide,PrPR),któryzostałwyizolo-
wanyzpodwzgórzajakoliganddlasierocegoreceptoraGPR10ipoczątkowotrak-
towanybyłjakohormonwpływającynauwalnianiePrl,okazałsięjednakzaangażo-
wanyprzedewszystkimwregulacjęprzyjmowaniaposiłkówiwydatkowanieenergii.
Receptoryprolaktynowe–gen,izoformy,rozmieszczenie
Prlniespełniakryteriówhormonutropowego,albowiemniepobudzagruczołuob-
wodowegodowydzielaniainnegohormonu.Działanatomiastzapośrednictwemre-
ceptorówprolaktynowych,zlokalizowanychwróżnychtkankachinarządach.Recep-
torprolaktynowy(Prl-R)należydoIklasyrodzinyreceptorówcytokinowych.Gen
kodującyPrl-Rjestzlokalizowanynachromosomie5.Kluczowąrolęwmechanizmie
inicjacjitransdukcjisygnału,jegoprzewodzeniaiaktywacjitranskrypcjiodgrywa
szlakJak/STAT
.ZkoleiwregulacjęDwdół”(downregulation)czynnościreceptora
zaangażowanesąfosfatazatyrozynowaorazbiałkaSOCS1iSOCS3,którewyłączają
receptorprzezhamowaniekatalitycznejaktywnościJak2iaktywacjiSTAT
.
46
Układpodwzgórzowo-przysadkowy
