Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
REWOLUCJAROSYJSKAiPOWSTANiEiii
31
wieku.Wtymsensienrewolucjalutowa”stanowiłajedynieprolog
dotego,comiałowywrzećwpływnacałąhistorięXXstulecia.
Rewolucjarosyjskazaprzeczyłacałemudotychczasowemu
sposobowimyśleniaruchusocjalistycznegoiwywołałatrwający
przezdziesięcioleciaspóroto,cookreślanojakojejnprzedwczes-
ność”.Marksizm,wówczasobowiązującadoktrynapartiiskupio-
nychwMiędzynarodówceSocjalistycznej,stałnastanowisku
rewolucyjnym,alezakładał,żerewolucjarobotniczawybuchnie
dopierowtedy,gdydojrzejądotegowarunkiekonomiczne(tojest
gdykapitalizmwyczerpiemożliwościdalszegorozwojugospo-
darczego,coMarksijegouczniowieuważalizanieuchronne).
Takarewolucjamiaławybuchnąćwkrajachonajwyższympo-
ziomierozwojuekonomicznegoimiećcharakterspontanicznego
masowegozrywu,niezaśzorganizowanegoprzewrotu.
Tejtradycjimarksistowskiegoruchusocjalistycznegobolsze-
wicyprzeciwstawilizasadniczoodmiennąstrategiępolityczną.
Uznali,żerewolucjajestmożliwawkrajuekonomiczniezacofa-
nym,gdyżkonfliktyspołecznezwiązanezopóźnionąindustriali-
zacją,atakżeinnekonflikty,wtymnarodowościowe,stwarzają
gruntpodatnydlajejwybuchu.Wojna,wktórejcarskaRosjapo-
nownieokazałasięsłabainiezdolnadoskutecznejobrony,spo-
tęgowałaniezadowoleniespołeczneidałarewolucjonistomargu-
mentprzemawiającydomas,zwłaszczażołnierskich.Domaganie
sięnatychmiastowegopokojuczyniłozbolszewikówpartięma-
sowegospołecznegoprotestu.Choćrewolucjarosyjskamiała
wieleprzyczyn,tym,cojąbezpośredniowywołało,byłonpub-
liczneniezadowoleniezesposobuprowadzeniawojny”(Pipes
1994,s.3).
Bolszewicyodeszlioddotychczasowejdoktrynysocjalistycz-
nejnietylkowkwestiimożliwościzwycięstwarewolucjiwkraju
zacofanym,lecztakżewsprawiejejmechanizmu.Marksizmstał
zawszenastanowisku,żerewolucjabędziespontanicznymzry-
wemludowym,któremupartiasocjalistycznamożejedynieprze-
wodzić,alektóregoniemożezastąpić.Bolszewicyujęlisprawę
inaczej.Rewolucjaobalającakapitalizmmiała,wichrozumieniu,
byćaktempolitycznymprzygotowanymtak,jakprzygotowuje
sięoperacjewojskowe.Miałabyćprzewrotemzorganizowanym
