Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
BRZEMięHiSTORii
2iREWOLUCJAROSYJSKAiPOWSTANiE
SYSTEMUKOMUNiSTYCZNEGO
Początkiemsystemukomunistycznegobyłarewolucjarosyjska
1917roku.Zrozumieniegenezyikonsekwencjitegozjawiskasta-
nowiwięcniezbędnywarunekanalizysystemukomunistycznego.
Oficjalnahistoriografiaradzieckaodróżniaładwierewolucje
rosyjskie1917roku.Pierwsza(takzwananlutowa”)byłaspon-
tanicznymwybuchemludowym,skierowanymprzeciwcaratowi
imotywowanymwwielkiejmierzesprzeciwemwobecwojnyizwią-
zanązniąkatastrofalnąsytuacjągospodarczą.Konsekwencjątej
rewolucjibyłozmuszeniedoabdykacjicaraMikołajaIIipo-
wołanieRząduTymczasowegokierowanegoprzezprzywódcę
partiisocjal-rewolucjonistówAleksandraKiereńskiego.Druga
rewolucja(nazywananpaździernikową”5)miałazupełnieinny
charakter,byłabowiemstarannieprzygotowanymprzewrotem
zbrojnymkierowanymprzezpartiębolszewicką6.Wjejrezultacie
RządTymczasowyzostałobalony,awładzęprzejąłdominowany
przezbolszewikówzjazddelegatówradrobotniczych,chłopskich
iżołnierskich.FunkcjerząduspoczęływrękuRadyKomisarzy
LudowychpodprzewodnictwemWłodzimierzaLenina.
Tejutrwalonejkonwencjiterminologicznejmożnabyłobyprze-
ciwstawićinną,traktującąrewolucję1917rokujakojedenproces
ipostrzegającązamachstanudokonany7listopadajakopewien
momenttejrewolucji,przywodzącynamyślprzejęciewładzy
przezfrancuskichjakobinóww1793roku.Istniejejednakzasad-
niczaróżnicamiędzytymiwydarzeniami.Konsekwencjąprze-
wrotudokonanego7listopada1917rokubyłoukształtowaniesię
systemukomunistycznego,któryrozprzestrzeniłsięnawielkich
obszarachEuropyiAzji,awRosjiprzetrwałniemaltrzyczwarte
5Obienazwypochodzązestosowanegowówczasstaregokalendarzarosyj-
skiego.Rewolucjanpaździernikowa”wybuchła7listopada1917rokuiwczasie
istnieniaZSRRdzieńtenbyłobchodzonyjakorocznicategowydarzenia.
6NazwętęnosiłakierowanaprzezLeninafrakcjawrosyjskiejsocjaldemokra-
cjiodczasu,gdyuzyskałaonawiększość(bolszinstwo)wsporzeocharakterpartii.
Porewolucjibolszewicyprzyjęlinazwęnpartiakomunistyczna”,ażdo1952roku
łączącjązdodatkowymokreśleniemnbolszewików”.
