Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
.badawczą(kliniczną)-wjejskładwchodząpacjenci,którzywokreślonymokresie
zachorowali;
.kontrolną-składającąsięzosóbzdrowych.
Następniesprawdzasię,czywgrupiebadawczejpacjencibyliwprzeszłościczęściejeks-
ponowaninadziałaniebadanegoczynnika(np.określonejfarmakoterapii).Zaistnieniem
potencjalnegozwiązkuprzyczynowegopomiędzydziałaniembadanegoczynnikaawystą-
pieniemdanejchorobyprzemawiaznaczącowyższyodsetekpacjentówpoekspozycjina
danyczynnikwgrupieklinicznejniżwgrupiekontrolnej[1,6,15],np.znaczniewyższa
liczbapacjentówmającychkontaktzbenzenemwgrupiechorychniżwpopulacjiogólnej
wskazujenawpływbenzenunaczęstszepojawianiesięnowotworu.
Badaniakliniczno-kontrolnemająwielezalet,mianowiciesątanie,stosunkowoszybkie
iłatwedoprzeprowadzenianapodstawiezgromadzonejwcześniejdokumentacjiklinicz-
ną.Wadamitegotypubadańjestryzykopopełnieniatrzechpodstawowychrodzajówbłę-
dów,któremogązaburzyćwyniki:różnicawsposobieselekcjichorychdogrupybadanej
ikontrolnej(stronniczośćselekcji),wpływznanychinieznanychczynnikówzakłócają-
cychmogącychzafałszowaćwynikbadania,błędypomiarowe(np.różnicewdokładności
informacjionarażeniuprzypadkówikontrolinadanyczynnik).Dlategoteżdowodyna
istnieniezwiązkuprzyczynowo-skutkowegowprzypadkubadańkliniczno-kontrolnychsą
znaczniesłabszeniżwprzypadkubadańrandomizowanych.Nawetwnajlepiejprowadzo-
nymretrospektywnymbadaniukliniczno-kontrolnymniemapewności,czynastwier-
dzonewynikiniewpłynęłyczynnikizakłócające.Badaniatepozostająjednaknajbardziej
efektywnymnarzędziembadawczymwprzypadkuschorzeńrzadkowystępującychwpo-
pulacji,zkoleiwepidemiologiisąistotnymnarzędziemdookreśleniaprzyczynchorób
przewlekłych,nowotworówczyzaburzeńmetabolicznych[1,6,15,19,20].
Badaniakohortowe
Badaniakohortowe(ang.cohortstudy)sąrodzajembadańobserwacyjnych,wktórychokre-
ślasięprawdopodobieństwowystąpieniaobserwowanegoschorzenialstanuwgrupieosób
narażonych(kohortabadana)inienarażonych(kohortakontrolna)nadanąinterwencjęczy
teżczynnik.Wyższyodsetekzachorowańlubzgonówwkohorciebadanejzdajesiępotwier-
dzaćzwiązekpomiędzybadanymczynnikiemawystąpieniemchoroby.Wbadaniachkohor-
towychprospektywnychobiegrupypacjentówpoddajesięobserwacjiprzezokreślonyczas,
anastępnieporównujesięzachorowalnośćnaokreślonąchorobęwgrupach:eksponowanej
(kohorciebadanej)inieeksponowanej(kohorciekontrolnej).Wadąbadaniaprospektyw-
negomożebyćdługiokresobserwacjipodczasoczekiwanianawystąpieniezdarzenialub
choroby,wszczególnościwprzypadkuchoróbodługimokresieutajenia,atakżemożliwość
utratyzokresuobserwacjiznacznegoodsetkaosób.Zkoleiwprzypadkubadańkohorto-
wychretrospektywnychkorzystasięzinformacjiwcześniejzgromadzonychnp.wbazach
10
Farmakoekonomika–wybraneaspekty
