Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
sowaniemterapii.Zkoleidrugorzędowepunktykońcowe,czylisurogatylubzastęp-
czepunktykońcowe(ang.surrogate,substituteoutcomes),sątozmianyparametrów
laboratoryjnychlubfizykochemicznychupacjentówpoddawanychterapii,któresą
prawdopodobniezwiązanezpierwszorzędowymipunktamikońcowymi(tab.1.2).
.Podstawowe(główne)punktykońcowe(ang.primaryoutcomes)idodatkowepunkty
końcowe(ang.secondaryoutcomes).Podstawowy,głównypunktkońcowyjestnajważ-
niejszymefektemocenianymwbadaniu,dlaktóregoprzyjmujesięhipotezęzerową
iobliczaminimalnąwielkośćbadanejpróby,którazdużymprawdopodobieństwem
pozwolinastatystycznepotwierdzeniezałożeńbadania.Głównympunktemkońco-
wymbadaniamożebyćpierwszorzędowypunktkońcowy,cojestnajbardziejwar-
tościowe,lubzastępczypunktkońcowy(surogat).Surogatysąstosowane,gdyefekty
klinicznewymagajądługiejobserwacjilubwprzypadkach,wktórychkorzyściklinicz-
newynikającezpoprawyzastępczegopunktukońcowego,takiejakkontrolaciśnienia
krwi,sądobrzeudokumentowaneiudowodnionoichzwiązekzpierwszorzędowymi
punktamikońcowymi.Dodatkowepunktykońcowestanowiąpozostałeplanowepo-
miarywbadaniu,któreniesątakważnejakpodstawowypunktkońcowy,alerów-
nieżsąuwzględnianewocenieefektuanalizowanejinterwencji.Wwiększościbadań
klinicznychoceniasiękilkadodatkowychpunktówkońcowych.
.Zewzględunametodypomiaruwyróżniasię:twardepunktykońcowe(ang.hardout-
comes)imiękkiepunktykońcowe(ang.sofoutcomes).Twardepunktykońcowesą
dobrzezdefiniowane,ocenianemetodamiobiektywnymiiniezależnymi(zapomocą
urządzeńczyzwalidowanychtestówlubmożliwedojednoznacznegostwierdzenia),na
którychwynikniemawpływuosobabadającaczybadana.Twardympunktemkońco-
wymmożebyćnp.zgon,amputacjakończyny,progresjachorobynowotworowej,zmia-
nastężeniaglukozy,wielkośćguzaocenionanapodstawietomografiikomputerowej.
Zkoleimiękkiepunktykońcowe,np.jakośćżycia,nasileniebólu,nasileniedepresji,
ocenianesąmetodamisubiektywnymi,wdużejmierzezależnymiodindywidualnych
odczućpacjenta.
Tabela1020
Przykładypierwszorzędowychidrugorzędowychpunktówkońcowych
Pierwszorzędowepunktykońcowe
(klinicznieistotne)
Wystąpieniezgonu
Wystąpienieudaru
Wystąpieniezawałuserca
Wystąpieniemarskościwątroby
Złamaniekości
Drugorzędowepunktykońcowe
(surogaty)
Zmianastężeniaglukozywekrwi
Zmianastężeniacholesteroluwekrwi
Zmianaciśnieniakrwi
Zmianastężeniaenzymówwątrobowych
Zmianagęstościmineralnejkości
12
Farmakoekonomika–wybraneaspekty
