Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
AndrzejLisak–Fenomen,logos,eidos
swąpodstawęapriorycznestosunkiadekwatnościdoznaczonegoprzed-
miotu,znajdujemysięjużwsferzeczystejlogiki”(LUII/1,91-92).Zatem
znajdującsięnapoluczystejlogiki,pozostajemyjużteżwobrębiezasad-
niczychproblemówfilozofiijęzyka.Prawiewszystkierozprawydrugiego
tomuBadańmająistotneznaczeniedlafenomenologicznejteoriijęzyka.
HolenderskilingwistaifenomenologPosdokonałrozróżnieniamię-
dzyfenomenologicznymiobiektywnymnastawieniem.Wnastawieniu
obiektywnymbadamyjęzykjakocośobiektywnego,zewnętrznyprzed-
miotmającyswojąhistorięiteraźniejszośćjakorezultathistorii.Husserl
iwBadaniach,ipóźniejbadajęzykwnastawieniufenomenologicznym,
nastawieniu,któreodsłaniaisubiektywność,iobiektywność,relatywność
iabsolutnośćwyrażeńjęzykowych.Musimywyraźnietostwierdzićwo-
obiektywistyczne,aniefenomenologiczne.Przeciwnie,analizyte,mimo
ichnoetycznegorysu,sąpowrotemdożywegoaktumowy.Złudzenieta-
kiepowstajestąd,żeHusserlszukatego,cologiczneiuniwersalnewna-
turzewyrażeniajakotakiegoiwnaturzewszystkichjęzyków.Ichcelem
bezpośrednimniejestfilozofiajęzyka.Oczywiścienależysięzgodzić,że
jegobadaniejęzykawsposóbnaukowo-teoretycznyilogicznyjestograni-
czeniem,itymsamymniemożeuchwycićcałejnaturyjęzyka.Ichcelem
jestwyjaśnieniepytańlogicznychiteoriopoznawczych,któresąjedynie
zkwestiamifilozofiijęzykapowiązane.
mieon,żewnastawieniufenomenologicznymjęzykmusibyćzawszenajpierwujętyjako
jednośćobutychmomentów.Aracje,dlaktórychHusserlzajmujesięidealnymaspektem
języka,zostaływyłuszczone.Nieznaczytojednak,żezajmujesięonjęzykiemjakolan-
gage.NiesposóbmówićuHusserlaonurojeniuczystegojęzyka”(M.Merleau-Ponty,La
prosedumonde,Paris1969,s.7.Wprzekładziepolskimjesttoprzetłumaczonenieco
mniejemfatyczniejakonfantomczystegojęzyka”,tenże,Prozaświata,Warszawa1976,
s.38).Oilejęzykcośmówi,tomówidlatego,żejegomomentapofantycznyjestmomentem
najistotniejszym.Pomijaniezaśinnychformużycia(wypowiedziliterackie,obietnica,
retoryka)niewynikazodmawianiaimsensowności(pozatym,żeprowadządojakiegoś
wariantusądu),alezcelów,któreprzyświecająwpierwszymokresiebadaniomHusserla.
