Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
AndrzejLisakFenomen,logos,eidos
słuchającegoznakaminmyśli”mówiącego,tzn.jegonadającychsens
przeżyćpsychicznych,atakżeinnychprzeżyćpsychicznychnależących
dointencjiinformującej”(LUII/1,36)-jesttofunkcjakomunikatyw-
nawyrażenia.
W§9pierwszejrozprawyHusserlzarysowujewstępnieniezwykle
ważnedlacałejfenomenologiiodróżnienieaktównadającychsensoraz
aktówwypełniającychsens:
Jeżelistaniemynagruncieczystegoopisu,towkonkretnymfenomeniewyra-
żeniaożywionegosensem(sinnbelebt)wyróżniamyzjednejstronyfenomen
fizyczny,wktórymwyrażeniekonstytuujesięodswojejstronyfizycznej,
azdrugiejstronyakty,którenadająmuznaczenieiewentualnietakżenaoczną
pełnię,iwktórychkonstytuujesięodniesieniedowyrażonegoprzedmiotu
(Gegenstandlichkeit).Dziękitymaktomwyrażeniejestczymświęcejniż
samymtylkodźwiękiemsłownym.Domniemujecoś,aprzeztoodnosisię
doczegośprzedmiotowego(Gegenständliches).Tocośprzedmiotowegomoże
albobyćaktualnieobecnezasprawątowarzyszącychprzeżyćnaocznych,
alboprzynajmniejuobecnione(np.wwyobrażonymobrazie);tam,gdzieto
zachodziodniesieniedoprzedmiotowościjestzrealizowane,albotakniejest;
aletakżeiwtymdrugimprzypadkuwyrażeniefunkcjonujejakosensowne
(sinnvoll)ijestczymświęcejniżpustymdźwiękiem,aczkolwiekbrakmu
fundującejnaoczności,któradawałabymuprzedmiot.Odniesieniewyrażenia
doprzedmiotujestwtedyotyleniezrealizowane,żeniewychodzipozasamą
tylkointencznaczeniową(Bedeutungsintention)[ś]Jeżelijakopodstawę
przyjmujemytofundamentalneodróżnienieintencjiznaczeniowej,pozba-
wionejnaoczności(anschauungsleer)iwypełnionej(erfüllt),wówczas-po
wyłączeniujeszczeaktówzmysłowych,wktórychdokonujesiępojawienie
sięwyrażeniajakodźwiękusłownego-musimywyróżnićdwarodzajeaktów
lubszeregiaktów.Zjednejstronybędziemymieliakty,któredlawyra-
żeniaistotne,jeżelimaonobyćwogólewyrażeniem,tj.znakiemsłownym
ożywionymsensem.Aktytenazywamyaktaminadającymiznaczenie(bedeu-
tungsverleihend)lubintencjamiznaczeniowymi.Zdrugiejstronyznajdujemy
akty,któreniewprawdzieistotnedlanwyrażeniajakotakiego”,alemają
znimzwiązeklogiczniefundamentalnyprzezto,żejegointencjęznaczeniową
wstopniubardziejlubmniejdoskonałymwypełniają(potwierdzają,umacnia-
ją,ilustrują)itymsamymaktualizująwłaśniejegoodniesienieprzedmiotowe.
Teakty,którewjednościpoznania,czyteżwjednościwypełnieniazlewająsię
zaktaminadającymiznaczenie,nazywamyaktamiwypełniającymiznaczenie