Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Wstęp
wielokrotniepodkreśla,żeuprawanigdyniepowinnosiędostosowywaćdopolity-
ki,alezawszetopolitykędoprawa”7.Zadaniempolitykijestkształtowanierelacji
międzyludźmiwsferzewolnościzewnętrznejwtakisposób,abybyłyonezgodne
zpojęciamiprawa.Podczasjednakgdysferaprawapozostajeślepanawarunkido-
świadczenia,zadaniempolitykijestdostosowywanieśrodkówinarzędzirealizacji
prawadoempirycznychwarunkówwmiędzyosobowychrelacjach.Wtymsensie
politykajestwprawdziepodporządkowananauceprawa,alejakoczęśćszerokoro-
zumianejsferydziałaniaopierasięrównieżnawiedzyzaczerpniętejzdoświadcze-
nia.Empirycznawiedzaonaturzeludzkiejdyktujezatemniesamenormyprawa,
aledecydujeotym,wjakisposóbnaukaprawazostajezastosowanadowarunków
doświadczenia8.
Uwagimetodologiczne
Podstawowymzałożeniemmetodologicznymniniejszejpracyjestzasada
nakazującaanalizowaniepewnejczęściKantowskiejfilozofii(amianowicie
filozofiiprawa)zperspektywycałegosystemufilozofazKrólewca.Toznaczy,
żerozważającjedyniepewienelementtegosystemu,zawszemamynauwadze
całość.Niejesttowcalezałożenietrywialne,gdyuświadomimysobie,żewielu
badaczyKantowskiejfilozofiiprawanieuwzględniawnioskówwypływających
dlatejostatniejzinnychdziełfilozofa9.Wnaszymprzekonaniusystemowepo-
dejściedofilozofiiprawajestkoniecznechoćbyztegowzględu,żebyłatowedle
Kantaczęśćszerszegoprojektufilozofiinaukowej10.
pochodnąnaukioprzyrodzie,czyliteorii.Zasadypolitycznepodająbowiemsposoby
osiągnięciapożądanegostanurzeczy(realizacjinaukiprawa)ijakotakiestanowiąpra-
widłatechniczno-praktyczne(czyliimperatywyhipotetyczne).Por.I.Kant,Krytyka
władzysądzenia,przeł.J.Gałecki,Warszawa2004,s.12-14.
7I.Kant,Odomniemanymprawiedokłamstwazpobudekmiłościludzkiej,[w:]
Idem,Rozprawyzflozofihistorii,s.207.
8Ograniczoneramyniniejszegowprowadzeniadonaukiprawaniepozwalają
narozwinięcieiwyjaśnieniedwuistotnychzpunktuwidzeniaKantowskiejfilozofii
politykipojęć-moralnegopolitykaorazpublicznegoużyciarozumu.Dlazapoznaniasię
ztymikoncepcjamipolecamylekturęDodatkówdopismaDowiecznegopokojuoraz
esejuOdpowiedźnapytanie:czymjestoświecenie?,por.I.Kant,Dowiecznegopokoju,
orazIdem,Odpowiedźnapytanie:czymjestoświecenie?,przeł.M.Żelazny,[w:]Idem,
Rozprawyzflozofihistorii.
9WielubadaczytejczęścifilozofiiKantanieuwzględniaprzykładowoteoriiwol-
nościzawartejwKrytyceczystegorozumu.Inniuznają,żefilozofięprawanależybadać,
abstrahującodKantowskiejteoriimoralności.
10Niezwyklepomocnyschematprojektuczystegorozumu,przedstawiającyrela-
cjemiędzyelementamiKantowskiegosystemufilozoficznegoorazwyjaśnienie,czym
