Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
sięwtedywkierunkuodstężeniawyższegodoniższego.Wtensposóbsątransportowaneroz-
puszczalnikiorganiczne,hormonysteroidowe,mocznik,tlen,azot,dwutlenekwęglainiektóreleki.
Większecząsteczkimogąprzenikaćwprzebiegutransportuułatwionegozgodnegozgradientem
stężeńprzyudzialebiałeknośnikowychikanałowych.Wtensposóbsątransportowaneamino-
kwasy,cukryijonymająceotoczkęhydroflową.
Transportaktywnyjestniezależnyodgradientuelektrochemicznegokomórki.Transportcząste-
czekprzezbiałkanośnikowenastępujeodstężenianiższegodowyższegoiwymagadostarczenia
energii.Komórkiwykorzystujądotegoprocesuenergiępochodzącązhydrolizyadenozynotrifos-
foranu–ATP(pompyjonowe,np.pompasodowo-potasowa).
Dużecząsteczkisątransportowaneprzezbłonękomórkowąwprocesieendocytozylubegzo-
cytozy.Procesytestanowiąspecyfcznytransportczynny,wktórymcząsteczkazostajeotoczona
błonąkomórkowąiformujesiępęcherzyk,atennastępniejesttransportowanyprzezbłonę.
Wkomunikacjimiędzykomórkowejbiorąudziałreceptorybłonowe,któresąintegralnymigliko-
proteinamizlokalizowanymiwdwuwarstwiefosfolipidowej.Mająonedomenyzewnątrz-,mię-
dzy-iwewnątrzbłonowe.Doprzekazuinformacjisłużącząsteczkisygnałowe,takiejakcytokiny,
hormonyczyneurotransmitery,którełącząsięzreceptorami.Cząsteczkisygnałoweinicjująszereg
reakcjiwewnątrzkomórkowych,prowadzącdoodpowiedzinadanącząsteczkęsygnałową.
1.2.CYTOPLAZMA
Cytoplazmastanowiwewnętrzneśrodowiskodlawszystkichorganellikomórkowychicytoszkie-
letu.Zzewnątrzjestograniczonabłonąkomórkową,aodwewnątrzotoczkąjądrową.Strukturalnie
mawłaściwościsilnieuwodnionegokoloidu.Zapewniakomórkomelastycznośćiwytrzymałość
naczynnikimechaniczne.Wzwiązkuzróżnymstężeniemjonówwodorowychwcytoplazmie
zakrespHwposzczególnychczęściachkomórkirównieżjestróżny.Wynosiod7,7wokolicyjądra
komórkowegodo6,7wczęściobwodowejkomórki.
1.3.CYTOSZKIELET
Wskładcytoszkieletuwchodząmikrotubule,mikroflamentyiflamentypośrednie.
Mikrotubulesązbudowanezbiałkatubuliny,którezudziałemcząsteczekguanozynotrifosforanu
(GTP)iwolnychjonówwapniapolimeryzują,tworzącprotoflamenty.
Mikroflamenty,powstałezkulistychmonomerówG-aktynypołączonychwpodwójnąhelisę
F-aktyny,wykazująwłaściwościelastyczneisąbardzocienkie.
Filamentypośredniemająśrednicę8–10um.Ichgłównafunkcjatozapewnieniekomórcewytrzy-
małościmechanicznej.Wprzeciwieństwiedomikrotubuldoichpowstanianiejestkonieczne
dostarczenieenergiiwpostaciATPczyGTP
.
Wszystkieskładowecytoszkieletunadająkomórkomodpowiednikształt,zapewniającrównież
sztywnośćiprawidłowerozmieszczenieorganelli.Biorąudziałwtransporciewewnątrzkomórko-
wym.
1.3.CYTOSZKIELET
3