Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ustrojowychwróżnychprzestrzeniachwodnychorganizmujestjednakoweinaogółodpowiada
osmolalnościwynoszącejok.290mOsm/kgH2O.
Porównującosmolalnośćróżnychroztworówwodniesieniudoosoczakrwi,używasięnastępują-
cychterminów:
•
roztwórhipotoniczny–oosmolalnościniższejniżosocze,np.0,45%roztwórNaCl;
•
roztwórizotoniczny–oosmolalnościidentycznejzosoczem,np.0,9%roztwórNaCl;
•
roztwórhipertoniczny–oosmolalnościwyższejniżosocze,np.3%roztwórNaCl.
Utrzymanieizotoniiworganizmieczłowiekazależyprzedewszystkimodstałejobjętościwody
zgromadzonejwECFiICF.Wzwiązkuztymwkontrolęizotoniizaangażowanesągłównieośrodek
pragnieniaorazwazopresyna(hormonantydiuretyczny;ADH,
antidiuretichormone
),modulujące
kolejnoilośćprzyjmowanychpłynóworazobjętośćwodywydalanejprzeznerkiwreakcjinazmiany
osmolalnościosocza.
2.5.IZOWOLEMIA
Defnicjaizowolemiiobejmujeutrzymywaniestałejobjętościprzestrzenipłynowych
worganizmie,zwłaszczapłynuwewnątrznaczyniowego,cojestrównoznacznezzachowa-
niemprawidłowejobjętościosocza,atymsamymrównieżkrwikrążącej.Wzależnościodmasy
ciałaipłcicałkowitaobjętośćkrwiworganizmieczłowiekawynosi4–6l,zczegook.55%przypada
naosocze.
Utrzymaniewłaściwejobjętościkrwikrążącejjestjednymzkluczowychelementówzachowania
prawidłowegociśnieniakrwi,atakżeczynnikiemniezbędnymdopodtrzymaniaodpowiedniej
perfuzjitkankowej,acozatymidzie–metabolizmukomórkowego.Wobectegoutrzymanie
izowolemiiwymagaprecyzyjnejiszybkiejregulacji,byuniknąćniedotlenieniatkanek.
Najważniejszymaspektemkontroliizowolemiijestutrzymywanieodpowiedniegostężeniajonów
Na+wosoczukrwi,adominującąrolęwichregulacjipełniukładrenina–angiotensyna–aldoste-
ron(RAA),prowadzącydozwiększeniaresorpcjijonówsodowychiwodywwielumechanizmach.
Ponadtowzachowaniestałościwolemiizaangażowanesąinnehormony,takiejakwazopresyna
czyprzedsionkowepeptydynatriuretyczne,atakżeautonomicznyukładnerwowy.
2.6.IZOJONIA
Zgodniezprawemizojoniiorganizmczłowiekadążydozachowaniastałegostężenia
poszczególnychjonówwprzestrzeniachwodnych.Abycelzostałosiągnięty,koniecznejest
utrzymywanierównegostężeniajonówwosoczu,choćwwyjątkowychsytuacjachniejesttorówno-
znacznezodpowiedniąilościądanychjonówwICF,np.wprzypadkuwewnątrzkomórkowej
hipokaliemiiwkwasicyketonowejwprzebiegucukrzycytypu1.
Donajważniejszychjonówustrojunależąjonysodoweipotasowe,odktórychzależywłaściwe
funkcjonowaniewieluukładów,zwłaszczanerwowo-mięśniowegoorazsercowo-naczyniowego.
RegulacjastężeniajonówsodowychodbywasięgłównieprzyudzialeukładuRAA,przedsion-
kowychpeptydównatriuretycznychorazautonomicznegoukładunerwowego.Zkoleiwkontroli
2.6.IZOJONIA
15
