Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CZôĆæll(lZ,OLOGlAOGÓLNA
Dowłókienbiałkowychcytoszkieletu
zaliczanesą:mikrofilamenty,filamenty
pośrednieorazmikrotubule.
Mikrofilamentytocienkiewłók-
nazbudowanezaktyny.Sądosyćgiętkie
ikrótszeodmikrotubul.Podlegająnie-
ustannejprzebudowie,polegającejnacią-
głymdołączaniucząsteczekaktynynaich
jednymkońcu(biegundodatni)iodłą-
czaniujejnakońcuprzeciwnym(biegun
ujemny).Mikrofilamentyumożliwiają
komórcezmianękształtuiruch.Współ-
działajączmiozyną,warunkujązdolności
skurczowekomórekoraztransportbło-
niastychstrukturkomórkowychwzdłuż
swojegoprzebiegu.
Filamentypośredniesątwardeina-
dająkomórkomsztywność.Jestichszcze-
gólniedużowkomórkachnarażonychna
działaniesiłmechanicznych(np.wko-
mórkachnaskórka).Sązbudowanezwie-
luróżnychbiałek.Występujązarówno
wcytoplazmie,jakiwjądrzekomórko-
wym.Filamentyjądrowetolaminy,znaj-
dującesiętużpodotoczkąjądrową.
Mikrotubuletonajgrubszezwłókien
wchodzącychwskładcytoszkieletu.Są
zbudowaneztubulinyαiβ.Podobniejak
mikrofilamenty,podlegająciągłejprzebu-
dowie.Biorąudziałwtransporcieróżnych
organelliipęcherzykówwewnątrzko-
mórki.Mikrotubuleodgrywająrównież
rolęwpodzialekomórki,biorącudział
wrozdzialechromatyd(lubchromoso-
mów),iwkariokinezie,tworzącwrzecio-
nokariokinetyczne.
1l6lPBroksysomy
Peroksysomytostrukturybłonowefor-
mującesięnakształtpołączonychzesobą
pęcherzyków.Zawierająwswoimwnętrzu
enzymyzgrupyoksydaz,przeprowadzają-
cereakcjeutlenianiaiwykorzystującedo
tegocelucząsteczkitlenu.Katalizująpo-
czątkowąfazębiosyntezyplazmalogenu-
fosfolipidu,któryjestobecnywmielinie,
orazuczestnicząwβ-oksydacjikwasów
tłuszczowych.Powstającywtrakcieprze-
mianwperoksysomachtoksycznydla
komórkinadtlenekwodoru(H
2
O
2
)jest
odrazurozkładanyprzezkatalazę.Per-
oksysomybiorąrównieżudziałwwielu
szlakachprzemianinnychzwiązków:ami-
nokwasów,zasadazotowych,cholesterolu,
kwasówżółciowych,anawetetanolu.Ulu-
dzinajwiększenagromadzenieperoksyso-
mówwystępujewkomórkachwątroby.
1l,lSiatBczkaśródplazmatyczna
gładkaiszorstka
Siateczkaśródplazmatyczna(retikulum
endoplazmatyczne)tworzynajrozleglej-
sząkomórkowąstrukturęocharakterze
błoniastym.Wkomórcebierzeudział
wlicznychprocesach,jednakjejgłówna
rolapoleganazaangażowaniuwtransport
wewnątrzkomórkowy.Uczestniczyrów-
nieżwpodzialecytoplazmynaprzedziały
(kompartmenty).Wyróżniasiędwapod-
typysiateczkiśródplazmatycznej:
-Siateczkaśródplazmatycznagładka,
którabierzeudziałwprocesachde-
10
