Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
llPodstawymolGkWlarnGjorganizacjikomórki
prowadzaonazkomórki3jonyNa
+
,
wprowadzającnaichmiejsce2jonyK
+
(3Na
+
/2K
+
)izużywającprzytymener-
giępochodzącązhydrolizyATP
.Pompa
Na
+
-K
+
jestelektrogenna,cooznacza,
żedziękiswojejaktywnościwytwarza
różnicępotencjałówpoobustronach
błonykomórkowej.Przezwyprowadze-
niewkażdymcyklupracytrzechła-
dunkówdodatnichiwprowadzeniedo
komórkidwóchładunkówdodatnich
(ogólnybilanstoutratajednegoładun-
kudodatniegonakażdycykl)wpływa
naasymetrycznyrozkładjonówNa+
iK+,acozatymidzienaróżnicępo-
tencjałumiędzywnętrzemkomórki
aśrodowiskiemzewnętrznym.Innymi
przykładamipompjonowychATPazy
Ca2+,znajdującesięm.in.wsiateczce
śródplazmatycznejmięśniszkieletowych,
orazATPazyH+,znajdującesięwbło-
nachlizosomów,komórkachokładzino-
wychżołądkaikanalikachnerkowych.
1l12l3lFagocytozaipinocytoza
Opisanepowyżejmechanizmytranspor-
tu(dyfuzjaprostaiwspomagana,trans-
portaktywny)dotycząprzedewszystkim
stosunkowoniewielkichcząstek.Nie-
zależnieodnichkomórkamazdolność
pobieranialubusuwaniadużychporcji
płynów,ciałstałych,mikroorganizmów
iproduktówmetabolizmuprzyużyciu
błonkomórkowych,którąwspomnia-
nesubstancjezostająwstępnieotoczo-
newpostacipęcherzyków.Pobieranie
przezkomórkęsubstancjizzewnątrzto
endocytoza,awydzielanie-egzocytoza.
Wramachendocytozywspółistniejądwa
procesy:
pinocytoza-pobórpłynów(tzw.
piciekomórkowe);
fagocytoza-pobórciałstałych(tzw.
jedzeniekomórkowe).
Egzocytozapoleganawydzielaniu
przezkomórkęrozmaitychsubstancji.
Najczęściejtobiałka,peptydy,aminy
iśluz.Czasemnadrodzeegzocytozyko-
mórkapozbywasięzbędnychlubuszko-
dzonychstrukturorazsubstancjiszkodli-
wych.Podczastegoprocesupęcherzyki
podpływajądowewnętrznejwarstwybło-
nykomórkowej,apopołączeniusięznią
następujenwylanie”ichzawartościnaze-
wnątrzkomórki.Błonapęcherzykawbu-
dowujesięizostajecałkowiciewłączona
wbłonękomórkową.Procestenmoże
zachodzićwsposóbciągły(egzocytoza
konstytutywna)lubjedyniewodpowiedzi
nasygnałyzewnętrzne(egzocytozaregu-
lowana).Wodpowiedzinapobudzenie
wzrastawewnątrzkomórkowestężeniejo-
nówCa
2+
,cojestkluczowymczynnikiem
wyzwalającymfuzjępęcherzykówzbłoną
komórkową.
1l13lCyklkomórkowy
Cyklemkomórkowymnazywamyciąg
zjawisk,którezachodząpomiędzykolej-
nymipodziałamikomórki.Nawstępie
wartowspomnieć,żeniewszystkieko-
mórkiludzkiegoorganizmumajązacho-
wanązdolnośćdopodziałów:niektóre
15