Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
jącymmorfologięchromosomu.Wartośćtegoparametrudlawymienionych
wyżejtypówmorfologicznychchromosomumieścisięodpowiedniowprze-
działach:(1,00–1,70),(1,71–3,00),(3,01–7
,00)i(7
,01–∞).Niektórechromosomy
mają,opróczprzewężeniapierwotnego,takżeprzewężeniewtórne,określa-
neinaczejjakoobszarjąderkotwórczy—NOR(ang.nucleolarorganizerre-
gion),któryjestodpowiedzialnyzauformowaniejąderekpodczasinterfazy.
Wjąderkachbudowanesąpodjednostkirybosomów.Wobszarzejąderko-
twórczymumiejscowionesągenykodującerybosomowekwasyrybonukle-
inowe(rRNA)ostałejsedymentacji5.8S,18Si28S.CzwartafrakcjarRNA
—5SrRNAjestkodowanaprzezgenywystępującewinnychmiejscachge-
nomu.Fragmentramieniachromosomu,którywystępujezaprzewężeniem
wtórnym,nazywasięsatelitą.
Ryc.2-2.Morfologiachromosomówobserwowanychpodczasmetafazymitotycznej.Typy
morfologicznesąwyodrębnianenapodstawiewielkościstosunkudługościramionq:p
Chromosomydzielonesąnadwiepodstawowegrupy:autosomyihete-
rosomy(chromosomypłci).Wgrupieautosomówwystępująidentycznepa-
ryhomologicznezarównoupłcimęskiej,jakiżeńskiej.Chromosomyhomo-
logicznemająidentyczneuszeregowanielocitychsamychgenów.Wkażdej
parzejedenchromosompochodziodmatki,adrugiodojcadanegoosobni-
ka.Podobieństwomolekularnewystępującewobrębieparychromosomów
homologicznychumożliwiaichkoniugacjępodczasprofazyIpodziałume-
jotycznego.Heterochromosomy,oznaczaneussakówsymbolamiXorazY,
występująwukładzieXXusamicorazXYusamców.ChromosomyXiY
różniąsięmiędzysobąpodwzględemdługości(chromosomXjestprzecięt-
niedwarazydłuższyniżchromosomY),morfologii,układuprążkówpo-
przecznychoraz,conajważniejsze—zestawulocigenów,któresąwnich
położone.ChromosomYjestznaczniemniejszyniżchromosomXiprzezto
równieżuboższywinformacjęgenetyczną(ryc.2-3).Konsekwencjątych
różnicjestszczątkowahomologiachromosomówXiY,któraograniczasię
21
