Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
GENETYKAZACHOwANIACZŁOwIEKA:
OGÓLNEZAŁOŻENIAIMETODYBADAwCZE
Genetykazachowania,nazywanatakżegenetykąilościowąalbopopula-
cyjną,jestdyscyplinąnaukowązajmującąsiębadaniemwzględnegoudziału
czynnikówgenetycznychiśrodowiskowychwzmiennościludzkichza-
chowań,przyczymjakwskazujenazwadyscyplinynaciskkładziony
jestwniejnaposzukiwanieiokreślaniewielkościwpływugenetycznego
nazachowanie.Tradycjebadawczegenetykizachowaniasięgająpołowy
XIXwiekuibadańsirFrancisaGaltona(1822–1911)naddziedziczeniem
geniuszu.Pojęciezachowania,którymposługujesięgenetykailościowa,
rozumianejestszerokoodnosisięzarównodozłożonychzachowańspo-
łecznych,jakteżdocechiprocesówpsychicznychorazfizjologicznych.
Wzakresiekażdejztychcharakterystykobserwujesięobecnośćróżnic
indywidualnych.Zjawiskotowystępujepowszechniewkażdejpopulacji,
zarównoludzkiej,jakizwierzęcej,ipoleganatym,żejednostkinależą-
cedookreślonejpopulacjiróżniąsięmiędzysobąpodwzględemkażdej
porównywalnejcharakterystykipsychicznejifizycznej.Zakrestegozróż-
nicowania,ilustrowanykrzywąGaussa,jestbardzodużyiobejmujeob-
szarpomiędzyskrajnieniskimiskrajniewysokimpoziomemdanejcha-
rakterystyki(wprzypadkuinteligencjijesttozmiennośćodupośledzenia
wstopniugłębokimdowybitnychzdolności).Badaniemźródełzróżni-
cowaniamiędzyosobniczegozajmujesięwłaśniegenetykazachowania
(genetykabehawioralna),którabadaprzyczynyzmienności(nazywanej
teżwkategoriachstatystycznychwariancją)zachowania,aszczególnie
rolączynnikówgenetycznychiśrodowiskowychwpowstawaniuróżnic
indywidualnych.Paradygmatbadawczygenetykizachowaniamożebyćteż
zpowodzeniemwykorzystanydopoznaniatychczynnikówgenetycznych
iśrodowiskowych,któremająznaczeniewpowstawaniuzaburzeńzachowa-
nia.Dokonującesięwostatnichlatachpostępywrozwojutechnikgenetyki
molekularnejumożliwiłyszczególnieszybkirozwójbadańnadzwiązkami
genówzzachowaniemorazpoznawaniewkładuczynnikówgenetycznych
wnormalneizaburzonezachowanieczłowieka.
Dwagłówneźródłaróżnicindywidualnychtogenotyporazśrodowisko
10
człowieka.Związaneznimiczynnikiniedziałająwpełniniezależnieod