Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
GENETYKAZACHOWANIAWPSYCHOLOGIIIPSYCHIATRII
Czynnikigenetyczneniewyjaśniającałejzmiennościbadanychcharak-
terystykwpopulacjiitajejczęść,którejnietłumacząwpływygenetyczne,
jestprzypisywanawpływomśrodowiskowym.Mimożenaciskwbadaniach
behawioralno-genetycznychkładzionyjestnaposzukiwaniegenetycznego
uwarunkowaniazachowań,tojednakgenetycyzachowanianiezakłada-
determinizmugenetycznego.Przeciwnie,podkreślająrolęśrodowiska
wzachowaniachczłowieka,cojestszczególniewidocznewrezultatach
„tradycyjnych”badańopartychnametodziebliźniąt.Dotyczytowtakim
samymstopniuzachowańwnormieizachowańzaburzonych.Trudnoby-
łobyznaleźćmocniejszedowodynarzeczroliśrodowiskaniżte,których
dostarcza„tradycyjna”genetykazachowania.
METODYBADAWCZE
Typowemetodybadawczestosowanewgenetycezachowaniaobejmują
metodębliźniąt,studiarodzinneorazmetodęadopcyjną.Bliźniętauważane
zapróbęreprezentatywnątakżedlapopulacjiniebliźniaczej,aichbadanie
poleganaporównaniuróżnicwzakresiezachowańpomiędzybliźniętami
wewnątrzparMZiDZ.Metodatamakilkawariantów,zktórychdwa
najczęściejstosowane.Najbardziejrozpowszechnionąjestmetodabliźniąt
MZiDZwychowywanychrazem.Taklasycznametodabadawczapolega
naporównywaniucharakterystykizachowaniapomiędzyparamibliźniątMZ
iDZmieszkającymirazem.Opierasięonanatrzechbardzoogólnychistosun-
kowoprostychzałożeniach.Zgodniezpierwszym,bliźniętamonozygotyczne
(MZ)genetyczniejednakowe,copowoduje,żeróżnicewzachowaniu
pomiędzynimipowinnybyćmniejszewporównaniudobliźniątDZ,aja-
kiekolwiekróżnicepomiędzybliźniętamiMZpowinnywynikaćzwpływu
środowiska.Zkoleibliźniętadyzygotyczne(DZ)dosiebiegenetycznie
podobnewtakimsamymstopniujakzwykłerodzeństwo(posiadająśrednio
połowęwspólnychgenów),azatemobserwowaneróżnicewzachowaniu
pomiędzybliźniętamiDZmogąbyćwyjaśnionezarównowpływemczynni-
kówgenetycznych,jakiśrodowiskowych.Drugiezałożeniegłosi,żewpływ
czynnikówśrodowiskowychmającychznaczeniedlabadanejcechyjest
wewnątrzpartakisamwodniesieniudobliźniątmonozygotycznych,jak
idyzygotycznych(założenierównościśrodowisk).Zgodnieztrzecimzałoże-
niem,jeżelipodobieństwomiędzybliźniętamiMZjestwiększewporównaniu
zbliźniętamiwparachDZ,tomożnawnioskować,żeróżnicewzachowaniu
uwarunkowanegenetycznie(mniejszepodobieństwopomiędzybliźniętami
DZwynikazezmiennościichgenotypów,atymsamymróżnicegenotypowe
14
majązwiązekzróżnicamiwzachowaniubadanymimetodą).