Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.2.GeografiaspołecznawPolsce
wokresiemiędzywojennymprzedstawionowpodrozdziale3.1pt.hGeografia
społecznaodrodzonejRzeczypospolitejPolskiej”.
PoIIwojnieświatowejgłównymźródłeminspiracjikoncepcyjnejimetodolo-
gicznejstopniowostałasięgeografiaangloamerykańskainarzucanazewzględów
politycznychgeografiaradziecka.Natomiastodpołowylat60.iprzezlata70.XXw.
geografiapolskastałasięjużcałkowiciezwiązanazgłównymitendencjamigeo-
grafiiangloamerykańskiej.Należyjednakzauważyć,żepowszechniejszaadaptacja
inaśladownictwotrendówkoncepcyjnychimetodologicznychwPolscenastępo-
wałozmniejwięcejdziesięcioletnimopóźnieniem,wstosunkunp.dogeografii
brytyjskiej.Wartododać,żenaśladownictwotowniektórychdziałachgeografiispo-
łecznejmiastokreślićmożnajakorelatywniewczesnychhadaptatorów”najnow-
szychtrendówgeografiiświatowej.
Istotnymelementem,ocharakterzeideologicznym,wywierającymwpływna
tematykębadawczągeografiispołeczno-ekonomicznejbyłyuwarunkowaniazwią-
zanezhistoriąPolski:brakniepodległościdoroku1918,powstanieniepodległej
Polskiiprocesintegracjitrzechczęścibyłychzaborów,IIwojnaświatowaijej
konsekwencjezwiązanegłówniezeznacznymistratamiludnościowymiiprzesu-
nięciemterytorialnymkraju.PoIIwojnieświatowejnajwiększywpływnaproble-
matykębadawcząmiałonarzuceniesystemukomunistycznegoizależnościod
ZwiązkuRadzieckiegoanastępnieporzuceniekomunizmuipowrótdemokracji
po1989roku.
Ważnymelementemorganizacyjnymbadańnaukowychwzakresiegeografii
(wokresieprzedrokiem1989)wwarunkachfunkcjonowaniahrealnegosocjali-
zmu”stałosiępowstaniePolskiejAkademiiNaukniezależnieodkilkuistniejących
jużuniwersytetów.Powstaływroku1953InstytutGeografiiPANstałsięprzez
kilkadziesięcioleciinstytucjąwiodącą,koordynującą(częstonadmiernie)badania
naukowezzakresugeografiiwskalicałegokraju.Niemniejbadaniageograficzne
prowadzonenawydziałachgeografiiwieluuniwersytetów,np.Warszawskiego,
Jagiellońskiego,Łódzkiego,WrocławskiegoczywPoznaniu,reprezentowaływów-
czasnajwyższypoziomkrajowy.
Współczesnystan,zainteresowaniabadawczeoraztematykaprowadzonych
badańjestwznacznymstopniuwynikiemhistorycznegorozwojukażdejdyscypliny
naukowejorazbieżącychpotrzebspołecznychwynikającychwwiększymlubmniej-
szymstopniuzuwarunkowańpolitycznychigospodarczych.Zmianieulegajątakże
metodologiabadawcza,założeniafilozoficzneiideologiczne,paradygmatyleżące
upodstawbadań.Szczególneznaczenieposiadająrównieżtakieelementy,jak:stan
danejdyscyplinynaświeciewrazztradycjamibadawczymi,modątematykibadaw-
czej,dostępnościądowymianyinformacjinaukowej,kształtowaniemsięszkół
naukowych.Ograniczającsięwyłączniedouwarunkowańpolityczno-społecznych
39
