Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.5.SeparatyzmywEuropienatlezróżnicowaniaetniczno-językowego
Szkoci(4,5mln),Walonowie(3,2mln),Galisyjczycy(3,2mln),Walijczycy(3mln)
iBaskowie(2,6mln).
WXXIwiekuEuropaniejestwolnaodseparatyzmu.Niektóregrupyetniczne
bezpaństwdążądooderwaniazajmowanegoprzeznichterytoriumodmacierzy-
stegokraju.Dotyczytozwłaszczaspołeczeństwlicznych,zamieszkującychodstu-
lecistosunkoworozległeterytoriumorozwiniętejkulturzeipamięcihistorycznej.
Ruchyseparatystyczneożywająwrazzpojawieniemsiędyskryminacjipolitycznej,
kulturowejiekonomicznej.Tenostatniwymiarjestwspółcześnienajważniejszy
wwiększościkrajów,gdziewystępująruchyproniepodległościowe.Grupyetniczne
zbiednychregionówczująsięzaniedbywanegospodarczoprzezwładzęcentralną
(np.SycylijczycyweWłoszech).Natomiastmieszkańcyosilnejtożsamościsub-
narodowejzbogatszychobszarówsąprzekonani,żepłacązbytdużepodatki,nie
otrzymującwielewzamian(np.BawarczycywNiemczech).
WpierwszychdwóchdekadachXXIwiekudążenianiepodległościowebyły
obecnem.in.wpaństwachnienależącychdoUE.CzarnogórcysąostatniąwEu-
ropiegrupąetniczną,którastworzyławpełniuznawanenaareniemiędzynaro-
dowejpaństwo.W2006rokupokojowoodłączylisięoniodSerbiiiutworzyli
Czarnogórę(krajwieloetniczny,gdzieżadenetnosniestanowi50%populacji).
Natomiastsamostanowienieinnejgrupyetnicznej(Albańczyków/Kosowian)
zostałozakwestionowaneprzezwładzeserbskie.Niezgodzonosięnasecesję
południowejczęścikraju(Kosowa),zamieszkiwanejwwiększościprzeztęmu-
zułmańskąwspólnotę14.
WdrugiejdekadzieXXIwiekunasiliłysięnastrojeseparatystycznewniektórych
państwachUE.DotyczytowszczególnościSzkocjiiKatalonii,którebyłyczęściąuni-
tarnychkrajów,aleposiadałyjednocześniepewienzakressamorządności.Pomiędzy
2010a2017rokiemzmniejszyłosiępoparciespołecznenautrzymaniestatusupoli-
tycznegotychterytoriów(tab.1.3).Mniejszazgodamieszkańcównapodtrzymanie
charakteruadministracyjnegobyłaskutkiemdecyzjipodejmowanychprzeznaczelne
organy.ParlamentwLondynierozpisałreferendumwsprawieczłonkostwawUEna
2016rok.WiększośćgłosującychobywateliWielkiejBrytaniiwybrałaopcjęwyjścia
zewspólnoty,wprzeciwieństwiedomieszkańcówSzkocji,którzyopowiedzielisię
zapozostaniem.Wkonsekwencji,wporównaniuz2015rokiemnastąpiłsiedmio-
procentowyspadekodpowiedzisondażowych–„SzkocjaczęściąWielkiejBrytanii
izwłasnymparlamentem”.ZkoleiwKataloniiniepopularnebyłydziałaniarządu
Hiszpaniiwkontekściepolitykioszczędnościowejzmierzającejdowyjściapaństwa
14
Kosowojestterytoriumspornymipaństwemproklamowanymw2008roku,lecznieuznawanym
przezponadpołowękrajównależącychdoONZ.PrawosławniSerbowieuważająKosowozakolebkę
państwowościisymbolmęstwanaroduwalczącegozTurkami(mitkosowski).Tymsamymniegodząsię
najegopełnąniezależność.
21
