Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rys17WynikipomiarutemperaturywotworzeUdryńIG-8naSuwalszczyźnie
(wgJ.Szewczyka,zmodyfikowany)
wynosi56mW·m-2,przyczymnajniższąjegowartośćmaAfryka-50mW·m-2,
anajwyższą-Australia(64mW·m-2).Mniejniż1/3częśćstrumieniacieplnegona
kontynentachjestwytwarzanawskałachskorupyziemskiejprzezpierwiastkipro-
mieniotwórcze,apozostaładocierazpłaszczaZiemi.Średniagęstośćstrumieniadla
skorupyoceanicznejwynosi78mW·m-2,przyczymwystępujewyraźnazależność
wielkościstrumieniacieplnegoodwiekuskałdna:imdnojeststarsze,tymwielkość
tajestmniejsza.
Procesyendogeniczneiegzogeniczne
kształtująceobliczeZiemi
CiepłownętrzaZiemiorazciepłowynikającezsiłyciężkościsąodpowiedzialneza
procesywewnętrzne(endogeniczne),kształtująceobliczenaszejplanety.Dzięki
niemuzpłaszczaZiemidocieradojejpowierzchnimateriajegownętrza,copowo-
dujezjawiskawulkaniczne.PrzemieszczaniesięciepławpłaszczuZiemiwformie
wielkichkomórkonwekcyjnychpowodujenietylkoruchmateriipłaszcza,aleteż
sztywnejpowłokiZiemi-litosfery.Wmiejscachwystępowaniawstępującychprą-
dówkonwekcyjnych,wryftachoceanicznych,powstajeciąglenowalitosfera,która
rozrastasięnaboki,bynadzstępującymigałęziamitychprądów-wstrefachsub-
dukcjiznówsiępogrążyćwpłaszczuZiemi.Towarzyszątemuprocesygórotwórcze,
magmatyzmiprzeobrażaniesięwcześniejpowstałychskał(rys.1.8).
31