Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2
Minerałyiskały
Minerały,ichbudowaiwłaściwościfizyczne
Podstawowymbudulcemskałsąminerały.Minerałjesttopierwiastek,związekche-
micznylubjednorodnamieszaninapierwiastkówlubzwiązkówchemicznychpowstały
wsposóbnaturalnyipozostającywnormalnychwarunkach(200Ci1013hPa)wsta-
łymstanieskupienia(zwyjątkiemm.in.rtęcirodzimej,którawwarunkachnatural-
nychjestcieczą).Minerałmaściśleokreślonyskładchemiczny.Powstajewwynikuna-
turalnychprocesówprzebiegającychnapowierzchniZiemilubwjejwnętrzu.Minerały
sąteżskładnikamiskalnychplanetUkładuSłonecznego,atakżemeteorytów,coozna-
cza,żepowstająipowstawałyonerównieżnainnychplanetachnaszejiinnychgalak-
tyk.Minerałymająnaogółstrukturękrystaliczną.Nieliczneminerały(m.in.opal)nie
mająbudowykrystalicznejiniekiedysąwyodrębnianewgrupęzwanąmineraloidami.
Tylkonielicznespośródok.4tys.znanychobecnieminerałówodgrywajązna-
czącąrolęwbudowieskorupyziemskiej(tab.2.1).Nazywasięjeminerałamiska-
łotwórczymi.
Wśródminerałów,niemającychznaczeniaskałotwórczego,ważnąrolęodgrywają
minerałyzłożowe(np.galena,sfaleryt,chalkopiryt,malachit),któresąźródłem
wielusurowcówwykorzystywanychwgospodarce.
Systematykaminerałówopierasięgłównienaskładziechemicznym(tab.2.2).
Dodatkowymkryteriumjestbudowakrystaliczna.Wyróżniasiędziewięćklasmi-
nerałów.Największeznaczenieskałotworczemająkrzemianyiglinokrzemiany,na
któreprzypadałącznieponad80%objętościskorupyziemskiej.
Minerałymają(opróczmineraloidów)uporządkowanąbudowęwewnętrzną
itworząkryształy.Kątymiędzyanalogicznymiścianamikryształudanegomine-
rałusązawszejednakowe.Wyróżniasię7układówkrystalograficznych(tab.2.3),
39
