Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
żetowłaśniezłytypkobiecywspółodpowiedzialnyzamizoginiępropagowanyjest
przezdawnąiwspółczesnąliteraturę,systemyfilozoficzneipolityczne.Wtensposób
ikobieta,imężczyznazamknięcizostająwpułapcezłychiograniczonychwzorców.
ZgodniezpowyższąkonstatacjądalszaczęśćrozważańHulki-Laskowskiegodoty-
czypismtych,którzystalisięgłównymifiguramimizoginiiprzełomuxixixxwieku.
WśródnichznalazłsięBahr,Strindberg,Mobius,Nietzsche,WeiningeriSchopen-
hauer.Coistotne,publicystynieinteresowałysamesądywymienionychautorówna
tematkobiet,leczprzyczynyichopinii.Wedługniegokażdeuzasadnienieniższości
kobietywobecmężczyznytraktowaćnależyjakozjawiskowtórne.Zjawiskiempier-
wotnymmiałobyćjakieśuczucie.Pisał:„Wielcywrogowiekobietwrozprawachswo-
ichokobieciedawaliidająnieprawdęprzedmiotową,leczprawiezawszeapologię
obrażonychlubspaczonychinstynktówwłasnych”86.Uczuciapogardyilekceważenia,
jakieżywilidokobiet,zamienializpodmiotowychwprzedmiotowepodpozoremwy-
korzystanianaukowychmetodibudowaniafilozoficznychsystemów.
TekstHulki-Laskowskiegoetykietyzujewrogówkobietjakoludzichorych:
Schopenhauerbyłhipochondrykiemimaniakiemwokropnysposóbzatruwającymsobie
życieprzeróżnymiobawamioswójmajątek,zdrowieiżycie;Nietzschejeszczenadługo
przedwybuchemswojejchorobymózgowejcierpiałnastrasznebóległowy,którezmusza-
łygodonadużywanianarkotyków;StrindbergaInfernodajeobrazyjakiejściężkiejpsycho-
zyautora.Bahrjestdotkniętyprzykrąnerwicą,aWeininger,którywzaraniużyciapopeł-
niasamobójstwo,takżezatypzdrowypoczytanybyćniemoże87.
Ponadtowymienienimężczyźnialboniebyliżonaci,albokilkakrotniesięrozwo-
dzili.WobectegoHulka-Laskowskizałożył,żeprzeciwnikówkobietpodzielićmożna
nadwatypy:„jedennienawidzizgóry,instynktemspaczonym,drugiuczysięniena-
widzić,roztrwoniwszymożnośćkochanianauciechachzmysłowychzkobietaminiż-
szegorzędu”88.Obatypymizoginówspotykałynaswoichdrogachkobietykonserwa-
tywneiwstecznewobecwspółczesnejautorowikobietyzeszlachetnymiaspiracjami,
wktórej-zdaniemautora-zobaczyćnależywspółobywatelkęmężczyznyzarówno
podwzględemkorzystaniazpraw,jakidźwiganiaobowiązkówspołeczno-politycz-
nych.Kobietaszlachetnaniemogłabyćflirciarąikokietką,ajejfunkcjaniemusiała
sięograniczaćdopełnieniarólżonyimatki.
Metodatropieniapobudek,któredoprowadziłydomizoginiiwymienionychtwór-
ców,objęłalekturęichpismpublicystycznych,filozoficznych,literackichorazinfor-
macjebiograficznezaczerpniętezlistów,wspomnieńczydzienników.Każdorazowo
86Tamże.
87P
.Hulka-Laskowski,Zakulisamimizoginizmu,„Bluszcz”1913,nr7,s.65.
88Tamże.
WPROWADZENIEs51