Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
autorobficieprzytaczałsądywymienionychautorytetów,zżadnymznichjednak
niedyskutował.StreszczającpismaSchopenhauera,pisałwprost,żeniemapotrzeby
dyskutowaćztwierdzeniamifilozofa,ponieważ„tonnamiętny,wjakimsąwypowia-
dane,zagłuszaichrzeczywistość”89.Ważniejszapozostajeodpowiedźnapytanie,„co
wSchopenhauerzewywołałotylenienawiści,pogardyilekceważeniadlakobiety”90.
Doświadczeniakształtująceantykobiecestanowiskomiałyobejmowaćlekceważenie
synaprzezmatkęorazpóźniejszeodrzucenieprzezkochankę,cowkonsekwencji
miałoprowadzićdopowzięciazamiaruzemstynawszystkichkobietach.Przyczyny
te,wedługautora,niesąjednakkluczowe:
Anizłetraktowanieprzezmatkę,anipostępekowejpięknejwenecjanki,któramającdowy-
borumiędzyniezbytładnymSchopenhaueremapięknymByronem,poszłazatymostat-
nim,aniwreszciewypadekzkobietą,którejmusiałprzezszereglatwypłacaćpewneodszko-
dowanie,niemogływywołaćtakiegoburzliwegoefektu,jakmizoginizmSchopenhauera,
gdybyniepewnewłaściwościwybuchowegoinieokiełznanegocharakterufilozofa.Dzięki
tymwłaściwościomcharakterumógłsięonstaćrówniewielkimprzyjacielemkobiety,jak
sięstałwrogiem.Kilkadrobnychwypadkówżyciowych,któreuczłowiekaspokojniejszego
przeminęłybybezśladu,wywołałytusatyrępełnąsarkazmuizłośliwościbezprzykładnej.
Wybuchtenzrozumiemyjednakże,gdysobieprzypomnimy,żeSchopenhauerbył
człowiekiemchorym.Pochodziłonzrodziny,wktórejchorobyumysłowenierzadkim
byłyzjawiskiemiprzyniósłzsobąnaświatpewnedotakiejchorobyusposobienie.
Nawiedzałygodziwnemyśli,wywołującwnimnieopisanylęk,któryopanowywałgo
całkowicie.Jużjakosześcioletniedzieckopopadłrazupewnegownieopisanątrwo-
gę,żerodzicejego,którzywyszlibylinaspacer,więcejdoniegoniewrócą.Teobawy
zbiegiemżyciaprzyjmowałycoraznoweformy,aleprzetrwałyażdośmiercifilozo-
fa.Taknp.przezdługiczassypiałonzbroniąprzysobieiukrywałrzeczywartościo-
we,gdzietylkomógł,abysiętylkoniestaćofiarązłodziei.ZNeapoluuciekłzoba-
wyprzedospą,zWeronyzobawyprzedzatrutątabaką,zBerlinawygnałogowidmo
cholery.Nigdyniepozwoliłsięongolićcudząbrzytwąinosiłprzysobieskórzanyku-
bek,abyniepićzcudzychnaczyńinienarażaćsięnazarażenie91.
SchopenhauerowskanienawiśćdokobietstałasiędlaHulki-Laskowskiegowyni-
kiemciąguprzypadków,któreprzydarzyłysięmężczyźniezgenetycznymobciąże-
niemchorobowym.IchoćwtekścienieznajdziemykonkretnychodwołańdoFreu-
dowskiejpsychoanalizy,tometodaopisuHulki-Laskowskiegoprzywodzinamyśl
terapeutycznymodelposzukiwaniaprzyczynzachowaniacierpiącychpacjentów
89P
.Hulka-Laskowski,Zakulisamimizoginizmu,„Bluszcz”1913,nr11,s.109.
90Tamże.
91
Tamże.
52rWPROWADZENIE
