Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.2.Rolnictwopodstawa
˛rozwojugospodarczegowśredniowieczu
39
swojejpracy.Zalez
lnośćchłopawynikałazpotrzebyzapewnieniabezpieczeństwa,
aograniczenieswobodyosobistejniezawszeoznaczałopozostawaniewpoddaństwie
nacałez
lycie.Gospodarkafeudalna,szczeglniewEuropieZachodniej,podlegała
bowiemewolucji;corazwie
Lkszegoznaczenianabierałapienie
Lz
lnaformarenty,
zwanaczynszem20.
Charakterystycznejest,z
lewpocza
Ltkowymokresiefeudalizmudominowała
gospodarkanaturalna,nasilałysie
Ltakz
letendencjedosamowystarczalnościwsi.
Jednakwrazzewolucja
Ltegosystemuorazwzrostemprodukcjirolnejirozwojem
handlu,gospodarkaśredniowiecznapodlegałapowaz
lnymprzekształceniom.
Wnowychwarunkachekonomicznychwnajbardziejrozwinie
Ltychcze
Lściach
Europycorazmniejbyłomiejscanaprzestarzałestosunkiwasalne.
Lenno,czyliziemianadawanaprzezseniorawasalowiwzamianzapełnienie
określonychobowia
Lzkw,miałowśredniowiecznejgospodarcenajwie
Lksza
Lwartość.
Zaje
Lciarolniczo-hodowlanezacze
Lłymiećwie
Lkszeznaczenieniz
ldominuja
Lcedo
czasuukształtowaniasie
Lsystemufeudalnegozaje
Lciamilitarne.Wprawdziete
drugiemogłystaćsie
Lźrdłemszybkiegowzbogaceniasie
L,jednakwia
Lzałysie
L
takz
lezryzykiemutratyz
lycia.Naetapiewczesnegośredniowiecza,abytrwale
zaspokoićpotrzebykonsumpcyjne,pewniejszeniz
ludziałwwojniebyłoprowadzenie
gospodarstwarolnego,pomimowyste
Lpowaniawielkichrz
lnicwwysokościach
plonw,powtarzaja
Lcychsie
Lkle
Lsknieurodzajwitp.21
Dominuja
Lca
Lforma
Lwgospodarstwierolnymwokresiemerowińsko-karolińskim
byławielkawłasność.Nowopodbiteziemieprzechodziłynawłasnośćkrla,ktry
cze
Lśćgruntwoddawałrycerzom,urze
Ldnikomiduchowieństwu.Wtensposbtrwale
ukształtowałasie
Lwłasnośćpaństwowa,kościelnaorazprywatna.Zajmowanetereny
podlegałynowymzasadomadministracjiskarbowej.Oorganizacjiwielkiejwłasności
najwie
Lcejdowiadujemysie
Lześredniowiecznychinwentarzy.Zichlekturywynika,z
le
obszaryziemskiecze
Lstobyłyrozrzuconeizrzadkaprzypominałydawne,ogromne
latyfundia.Zwyklewjednejwsiwłasnośćmiałokilkuwłaścicieli.Zbiegiemczasu
nasilałysie
Ltendencjedowykupywania,zamianyiła
Lczeniagruntwpołoz
lonychblisko
siebie.Tenwtrnyprocesformowaniasie
Lwielkiejwłasnościprzypadałnaokres
właściwegoipźnegośredniowiecza22.
Zanimjednakprzeobraz
leniadokonuja
Lcesie
Lwśredniowiecznymrolnictwie
doprowadziłydoswoistej,,rewolucjiagrarnej’’,przemianynawsiposte
Lpowały
powoliinieobejmowałynowotworza
Lcychsie
Lpaństw.WEuropiewewczesnym
średniowieczurolnictwobyło,,poz
leraczemprzestrzeni’’.Polabyłysłabonawoz
lone
ipłytkoorane,przezcozboz
lebyłorzadkieiwa
Ltłe.Technikapłodozmianu
stosowanabyłacze
Lstoprzypadkowo.Przyrodanieustanniestarałasie
Lwzia
Lćgre
L
nadczłowiekiem.
20J.Ciepielewski,I.Kostrowicka,Z.Landau,J.TomaszewskiDziejegospodarczeświatado
roku1980,wyd.5,Warszawa1987,s.17.
21S.PiekarczykWśredniowiecznejrzeczywistości,Warszawa1987,s.183.
22S.Inglotop.cit.,s.49-50.
