Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
pierwotnejiukrytejidei.
Wgnozieisma’ilickiejspełnienia
tawilu
niedasię
oddzielićodnowychnarodzinduchowych(
wilada
ruhanijja
).Egzegezatekstówniemożesięobyćbez
exegesis
duszy.Oznaczajeszczewprowadzeniejej
wpraktykę,jakowiedzęWagi(
mizan
).Ztegopunktu
widzeniametodazastosowanaprzezDżabiraIbn
Hajjanajestjedynieprzypadkiemzastosowania
tawilu
:ukryciejawnego,ujawnienietego,coukryte
(por.IV
,2).Dosłów-kluczyleksykinależąteżinnepary
terminów.
Madżaz
tofigura,metafora,natomiast
hakika
toprawda,którajestrzeczywista,rzeczywistość,
którajestprawdziwa.Metaforąniejestzatem
znaczenieduchowe,któretrzebauwypuklić;samtekst
jestmetaforąidei.
Zahir
toegzoteryka,tocowidoczne,
dosłownaoczywistość,prawo,materialnytekstKoranu.
Batin
toznaczenieukryte,ezoteryczne.
Tędwubiegunowośćdoskonalewidaćwcytowanym
wyżejtekścieNaser-eChosrowa.
Krótkomówiąc,wtrzechwyżejwspomnianychparach
terminów(którenajlepiejzapamiętaćwjęzyku
arabskim,zewzględunakilkamożliwychwariantówich
tłumaczenia),szari’attowarzyszy
hakika
,
zahir
-
batin
,a
tanzil
-
tawilowi
,wstosunkusymboluirzeczy
symbolizowanej.Tarygorystycznazależnośćchroninas
przednieszczęśliwympomieszaniemsymboluialegorii,
oczymwspominaliśmyjużnapoczątku.Alegoria
tobardziejlubmniejsztuczneprzedstawienie
ogólnikówirzeczyabstrakcyjnych,któremożna
doskonalepoznaćiwyrazićinnymisposobami.Symbol
tojedynemożliwewyrażenierzeczysymbolizowanej,
toznaczyrzeczyoznaczonej,którejstanowionsymbol.
Nigdyniejestodczytanyraznazawsze.Symboliczna
percepcjaoperujeprzekształceniembezpośrednich
przesłanek,sprawia,żestająsięjasne.Zbrakutak
urzeczywistnionejjasności,niemożnaprzejśćzjednej
płaszczyznynadrugą.Iodwrotnie,bezmnogości
wszechświatówustawionychwperspektywiewznoszącej
