Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
awpewnejmierzerównieżisma’ilizmufatymidzkiego.
Jeśli
batin
bierzegórędotegostopnia,żezahirwręcz
znika,awkonsekwencjiimamatprzeważanad
proroctwem,mówimyoreformowanymisma’ilizmie
zAlamutu.Jeślijednak
batin
bez
zahir
tworzyformę
ultraszyizmu,tozkolei
zahir
bez
batin
stanowi
zniekształcenieintegralnegoislamuprzezliteralizm,
odrzucającydziedzictwoprzekazaneprzezProroka
imamom,dziedzictwo,którejest
batin
.
Wtensposóbwszyizmiedokonałosiępołączenie
batin
,ezoteryki,jakotreściwiedzyoraz
walai
jako
rzeczykształtującejtypduchowości,którydomagasię
tejwiedzy-wrezultaciepowstałamuzułmańskagnoza,
tocowjęzykuperskimnazywamy
irfan-eszi’i
,szyicką
gnoząlubteozofią.Nasuwająsiętunastępujące
analogie:
zahir
masiędo
batin
tak,jakreligia
dosłowna(szari’at)doreligiiduchowej(
hakika
),jak
proroctwo(
nubuwwa
)do
walai
.Tosłowoczęsto
tłumaczonojako„świętość”,asłowo
wali
jako„święty”.
NaZachodzieteterminymajądokładneznaczenie
kanoniczne.Niemasensuprowokowaćnieporozumień
iukrywać,cooryginalnegojestwjednejidrugiej
religii.Jakzaproponowaliśmyjużwcześniej,mówmy
lepiejocyklu
walai
jakoocykluduchowejinicjacji,
a
aulijaAllah
traktujmyjako„przyjaciółBoga”bądź
„ludziBoga”.Odtądjużwżadnejhistoriifilozofii
muzułmańskiejniedasięprzemilczećtychkwestii.
Zewzględunabrakśrodkówpoczątkowonie
rozprawianoonichwsunnickim
kalamie
(rozdziałIII),
niewynikałyteżzprogramufilozofiigreckiej.Zdrugiej
jednakstrony,wwielutekstachwywodzącychsię
odimamówszyickichznajdujemypewnepokrewieństwa
ianalogiezgnoząantyczną.Jeśliodsamegopoczątku
rozkwittematówwprofetologiiiimamologiipostawimy
wtensposób,niebędziemysięzatemdziwić,
żeznalazłysięteżu
falasifa
,aprzedewszystkimnie
będziemychcieliichoddzielićodichmyślifilozoficznej,
podpretekstem,żetematytenieznalazłysięwnaszej
filozofii.
