Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Spenglerokreśliłjako„kulturęmagiczną”,
niepotrzebniedorzucającdoniejprzymiotnik
„arabska”,całkowicienieadekwatnydozjawiska.
Niestety,jużRuskaubolewał,żehoryzontnaszej
filologiiklasycznejzatrzymujesięnagranicyjęzykowej,
niedostrzegająctego,cowspólnepojednejidrugiej
stronie.
Zauważmy,żetłumaczeniafilozofówgreckich
przygotowaneprzezSyryjczykówiwkładnaukowy
Irańczykówzpółnocnegowschoduniedająnam
pełnegoobrazuinspiracjifilozofiiwislamie.
Powinniśmyjeszczedodaćto,cookreślasięnazwą
„gnoza”.Istniejąpunktywspólnemiędzygnozą
chrześcijańskąwjęzykugreckim,gnozążydowską,
muzułmańską,szyickąorazisma’ilicką.Cowięcej,
wchwiliobecnejmamywyraźneśladywpływugnozy
chrześcijańskiejimanichejskiejnagnozęisma’ilicką.
Zachowałysięrównieżteozoficznedoktrynydawnej
Persjizoroastryjskiej.WłączoneprzezAs-
Suhrawardiegodofilozoficznejstrukturyiszraki
(rozdziałVII),przetrwaływniejażdonaszychczasów.
Towszystkopozwalanamnakreślićnowywizerunek
filozofiimuzułmańskiej.Gdybybowiemislamfaktyczne
ograniczałsięjedyniedoczystejreligiiprawaszari’atu,
filozofowienieznaleźlibywnimswojegomiejsca
ibylibypozanawiasem.Wciąguwiekówichkontakty
zdoktoramiprawabyłytrudne.Zkolei,jeżeli
integralnyislamniejestjedynieprostąreligiąprawa
itreściegzoterycznych,leczodsłania,przenikaiwciela
wżycieukrytąrzeczywistość,treściezoteryczne
(
batin
),tosytuacjafilozofiiifilozofanabierainnego
znaczenia.Dotejchwilizaledwienaszkicowaliśmyten
aspekt.Jednakżetowłaśnieisma’ilickiejwersjiszyizmu,
pierwotnejgnozieislamu
par
excellence
,zawdzięczamy,wegzegeziesłynnego
„hadisugrobu”,odpowiedniądefinicjęrolifilozofii
wtejsytuacji:jestonagrobem,wktórympowinna
umrzećteologia,abyodrodzićsięjakoteozofia,
