Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
116
DRUGIOKRESFILOZOFIISTAROŻYTNEJ
prześcignąćwszechstronnościąiplanowościąpracy;zaszczepiłjejduchaempiryzmu
iuczyniłinstytutembadańspecjalnychzarównowdziedziniehumanistycznej,jak
iprzyrodoznawczej.SzkołaznajdowałasięwLikeionie;czytoodszpalerówLikeionu,
czyteżodtego,żedysputowanotamchodząc,otrzymałanazwę„perypatetyckiej”.Szko-
leprzewodziłod335do323.OsobistapracapisarskaArystotelesazeszławówczaswo-
becnauczycielskiejnadrugiplan.GdypośmierciAleksandrarozpocząłsięruchanty-
macedońskiwGrecji,opuściłAtenyiudałsiędoChalkis,gdziewszakżeniebawem
żywotzakończył.
Wielkapracaiwielkiumysł,bezinteresownamiłośćprawdyiześrodkowaniewy-
siłkówcałegożycianapolunauki,zdolnośćorganizowaniapracyisprzęganialudzido
wspólnejroboty,wreszciepomyślnewarunkizewnętrzneiniezależnośćjwszystkoto
byłoniezbędne,abywytworzyćcośtakpotężnego,jaknaukowedziełoArystotelesa.
PISMAjegodająsiępodzielićnatrzygrupy:1.P
ISMAWYDANE
przezniegosamego
iprzeznaczonedlaszerszegoogółu.Pochodziłygłówniezpierwszegookresu,gdy
ArystotelesnależałdoAkademii;byłytoprzeważniedialogi,odużychzaletachliterac-
kich.ImArystoteleszawdzięczałwstarożytnościsławęświetnegostylisty
.Wtematachity-
tułachnawiązywałydoPlatona:byłmiędzynimidialogEudemos,inspirowanyprzezFedo-
na,Meneksena,Ucztę,byłdialogomiłości,osprawiedliwości,oretoryce,byłydialogiSofista
iPolityk,dialogiorozkoszy
,wychowaniu,owładzykrólewskiej,opoetach,obogactwie.
DonajważniejszychnależałProtreptyk,którynawiązywałdoPlatońskiegoEutydema,aza-
wierałobronęfilozofiiipochwałężyciaoddanegowiedzy
,orazdużydialogwtrzechksię-
gachOfilozofii.Zcałejtejgrupyprzechowałysiędrobnezaledwiefragmenty
.
2.M
ATERIAŁYNAUKOWE
byłytreścizarównohistorycznej,jakliterackiejiprzyrod-
niczej.ZbieranieichzostałozapoczątkowanewAssosiStagirze,pochodziłyjednak
główniezpóźnegookresu,zczasówLikeionu,ibyływynikiemwspólnejpracyArysto-
telesaijegouczniów.Byływśródnichwyciągizdziełdawnychfilozofów,zwykładów
Platońskich,zbioryteoryjiwzorówretorycznych,materiałydodziejówteatruipoezji,
wykazyzwycięzcówolimpijskich,zbiór158konstytucjigreckichizbiórprawludów
barbarzyńskich,systematycznebadaniazoologiczne,zbiorydefinicyjiproblematówna-
ukowych.Iztejgrupypismnieprzechowałosięprawienic.Stosunkowonajwięcejzo-
stałomateriałówzoologicznych.Zpracnadkonstytucjamiodnalezionow1891r.część
studiumopaństwieateńskim.Zbiórproblematówzachowałsięwpostaciskażonej.
3.P
ISMA
zawierające
OPRACOWANIANAUKOWE
,aprzeznaczonedoużytku
szkoły.tonotatydowykładów,pisaneszkicowoinieozdobnie.Pochodząbądź
zepokiLikeionu,bądźjeszczezAssos,alepóźniejprzerabiane.Byłyzapewneprzygoto-
wywanedowydania,jednemniej,drugiewięcej,ależadneniebyłoprzygotowaneosta-
tecznie.Iwtakimnieukończonymstaniedziełate,jedneznajważniejszych,jakieznahi-
storiamyślieuropejskiej,zostałyprzekazanepokoleniom.TedziełaArystotelesa
przechowałysię,itonawetwcałości.PrzechowałysięwredakcjiAndronikosa