Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Historyczneaspektyedukacjiiwychowania
wktórychjakwzwierciadleprzeglądanosięoddawna”19.JakpiszeWies-
ławaKorzeniowska,pedagodzyhumaniścizaczęlisiędomagaćświec-
kiegokierunkuwychowania,anowyprogramkształceniakładłnaciskna
wszechstronnyrozwójumysłu,wykorzystującwiedzęproponowanąprzez
humanizm20.Innyrystypowydlategookresutoodrodzeniestarożytnych
wartościwzakresiewychowaniamoralnego,aznimzmianastosunku
dodziecka.Tonowepodejściedowychowankacechowały:życzliwość,
wyrozumiałość,mądrość,oddziaływanienaambicjęihonor.Troszczonosię
owszechstronnyrozwójuzdolnień,wychowaniefizyczne,dbałośćowygląd
zewnętrznyiharmonibudowęciała.Znaczącąrolęwwykształceniu
odgrywałystudianadjęzykamiklasycznymiilekturadziełstarożytnych.
Dodatkowo,odkryciewXVwiekupismMarkaFabiuszaKwintylianaiPlu-
tarchawpłynęłonawzrostzainteresowaniapedagogikąidydaktyką21.
Należypodkreślić,żewXVstuleciupowstałnowytypszkołydbającej
owszechstronnewychowanie.Takąszkołę,zwaną„DomemRadości”(Casa
Giocosa),założyłiprowadziłwMantuiVitorinodaFeltre.Znamionowały
wszystkiecharakterystycznecechypedagogikirenesansowej,adaFeltrebył
nauczycielemipedagogiemnowychczasów22.
JednymzczołowychprzedstawicieliRenesansubyłErazmzRoterdamu
(1466—1536)23,którywswoichpismachpozostawiłwieleuwagdotyczące
wychowania,atymsamymwywarłogromnywpływnakształtowaniesię
teoriipedagogicznejwmyślhumanistycznychzałożeń.Naukaeuropejska
19J.Huizinga:JesieńŚredniowiecza.Tłum.T.Brzostowski.Warszawa1974,s.373
zob.W.Korzeniowska:Myślpedagogicznanaprzestrzeniwieków.Chronologicznysłownik
biografczny.Kraków2010,s.39.
20Cyt.za:W.Korzeniowska:Myślpedagogicznanaprzestrzeniwieków…,s.40.
21Ibidem,s.40.
22Ibidem,s.44—45.
23ErazmzRoterdamubyłwychowankiemAleksandraHegiuszawSzkoleBraci
WspólnegoŻyciawDeventer.Podwpływemswychopiekunówwstąpiłdozakonuau-
gustianówiprzyjąłw1492rokuświęceniakapłańskie.StudiateologiczneodbyłwPa-
ryżuiLeuven;doktoratzteologiiotrzymałwCambridge.Prowadziłbardziejświecki
niżduchownytrybżycia.Byłhumanistąikosmopolitą.Żyłidziałałwwielukrajach,
m.in.wParyżu,Brukseli,Bazylei,Londynie,Rzymie.Byłjednymznajważniejszych
promotorówreformyKościoła.Drwiłzescholastykiiteologiischolastycznej.Wsporach
religinychchciałpozostaćneutralny.WieledziełErazmanasyconychbyłowskazówka-
mipedagogicznymiidydaktycznymi.Napisałm.in.utwory:Opisaniulistów,Pochwała
głupoty,Osposobiestudiów,Owychowaniuksięciachrześciańskiego,Rozmowypotoczne,
Owytwornościobyczajówchłopięcych.Erazmdążyłdozespoleniaczystejkulturykla-
sycznejzczystymchrześciaństwemiwtymduchupragnąłwychowywać.Wpływ
pisarzanakształtowaniesiękulturyhumanistycznejwEuropiebyłdużyiwielostron-
ny,zwłaszczawpropagowaniuedukacjiwduchutolerancjiidobrychobyczajów
zob.S.Litak:Historiawychowania.T.1:DoWielkiejRewolucjiFrancuskiej.Kraków2005,
s.93—95.