Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
BadanianadhistoriąpowszechnąśredniowiecznąinowożytnąwPolsce...
45
Dużymosiągnięciemmediewistykiwarszawskiejwzakresiehistoriipo-
wszechnejbyłamonograaKazimierzaWachowskiegoSłowiańszczyznaZachod-
nia(1902).MałoudanebyłonatomiaststudiumporównawczeJanaKarolaKocha-
nowskiegoNadReneminadWisłą(1913),którewopiniiAleksandraGieysztora
nmimoczerpaniailustracjiźródłowejzarchiwumwWiesbaden,niewykazało
dośćsprawnegowarsztatuanalitycznegoizawierałozbytwieleeseistykinatemat
feudalizmuniemieckiegoisłowiańskiejrodowości”70.
Historycywarszawscynadobrąsprawęniezajmowalisięhistoriąpowszech-
nąprawa,nieopublikowaliteżżadnejpoważniejszejpracyzzakresupowszechnej
historiigospodarczej.Jeżelichodziohistoriępowszechnąkultury,totunaplan
pierwszywysunąćnależynapisaneprzed1914r.(częściowowParyżu,częścio-
wowWarszawie)studiumStefanaCzarnowskiegoKultbohaterówijegospołecz-
nepodłoże.ŚwiętyPatrykbohaternarodowyIrlandii(wydaniewjęz.francuskim
1919,edycjapolska1956).Odnotujemytujeszczejednąpracęzpograniczahisto-
riinarodowejipowszechnej,amianowicieksiążkęJanaKucharzewskiegoEpoka
paskiewiczowska.Losyoświaty(1914).Omawiającpolitykęoświatowąwładzza-
borczychwKrólestwiePolskimpoupadkupowstanialistopadowego,niecouwagi
poświęciłrównieżautorobowiązującejwRosjiideologiiwychowawczej.
Wsumiedorobekwarszawskiegośrodowiskahistorycznegowdziedziniehisto-
riipowszechnejwyraźnieustępowałtemujakiegodokonanowKrakowieiLwowie.
Nazakończenienaszegoprzeglądupolskichpracpoświęconychhistoriipo-
wszechnejiproblematycenstykowej”,zwrócimyjeszczeuwagęnadorobekdwu
historykówżyjącychipracującychnaobczyźnie.Obajzajmowalisięhistoriąkul-
tury.BylitoprofesorUniwersytetuBerlińskiego(od1881)AleksanderBrűckner,
imieszkającywWiedniu,aledużopodróżującypoEuropiehistoryk-amator,wy-
bitnywszakżeeseistaKazimierzChłędowski.
Brűcknerbyłm.in.badaczemmitologiilitewskiejisłowiańskiej(Starożytna
Litwa.Ludyibogi,1904;Zmitologiisłowiańskiej,1899;Mitologiasłowiańska,
1918),atakżeautoremwysokocenionejHistoriiliteraturyrosyjskiej(wydanej
wjęzykuniemieckimw1905,popolskuw1922),rzucającejsporoświatłanaca-
łośćkulturyrosyjskiej.Większośćtychpracbyłatłumaczonanainnejęzykiido-
brzeznanawśrodowiskachnaukowychwielukrajóweuropejskich.
DużymzainteresowaniemcieszyłysięrównieżdziełaK.Chłędowskiego,ta-
kiejak:Siena(1904),DwórwFerrarze(1907),Rzym.LudzieOdrodzenia(1909),
Rzym.LudzieBaroku(1912),RokokoweWłoszech(1915),Historieneapolitańskie
(1918)iOstatniWalezjusze(1922).Drogąsamouctwauzyskałonnieprzeciętną
znajomośćsztukiwłoskiej,potrałzaśpisaćoniejwsposóbnietylkokompetent-
ny,aletakżeiwysoceinteresujący.WymienionewyżejpraceK.Chłędowskiego
70A.Gieysztor,Kochanowski(KorwinKochanowski)JanKarol,[w:]Polskisłownikbiogra-
czny,t.XIII,1967,s.191.