Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ukraińskahistoriograawobecideirusskogotrijedinogonaroda
61
zbudowanialubjużjeposiadająca.Naródwtymrozumieniujestwięctraktowany
jakowspólnotaocharakterzeetnicznym,któraosiągnęławyższystopieńrozwo-
ju,iwktórejzatemstosunkimiędzyludzkie-obokżywiołowopowstałychnorm
postępowania-poddanesąwszerszymzakresiewładzyracjonalno-prawnych,
administracyjnychformregulacji,narzucanychprzezpaństwo.Odmiennośćsta-
nowiskaKrutowa,nawiązującegodosłowianolsko-panslawistycznejtradycji
ideowej,odpogląduprzedstawionegowpowyższejrelacjipolegaprzedewszyst-
kimnaodrzuceniutezyzakładającej,żenaród-nacjajestwporównaniuzludem-
-etnosemtypemspołecznościznajdującejsięnawyższymstopniurozwoju.Co
więcej,nauznaniu,żedziałanieskierowanenabudowanieformywspółżyciaspo-
łecznegotegorodzajunietylkoniejestrównoznacznezrozwojem,alenawetpro-
wadzidoregresu,albowiemdemontująctrójczłonowysłowiańskisuperetnos,od-
rywanowenarody,tworzonenajegogruzachwedługzachodnioeuropejskiego
modelu,odichnaturalnegopodłoża,będącegofundamentemichistnienia.Bez
tegodziedzictwawspółżyciezbiorowewtychpowstającychnowychnnarodach-
-nacjach”zostajepozbawioneduchowejpodstawy,aodosobnionejednostkimoż-
naintegrowaćjużtylkoprzezodwołaniedonormsztuczniewykoncypowanych
inieefektywnych,bonarzucanychzzewnątrzwdrodzeprzymusuprzezpaństwo
niezakorzenionewakceptowanej,rodzimejtradycji.Tegotypunowennarody-na-
cje”niebędąteżwstaniezbudowaćpaństwsilnych,iprzetozapewniającychbez-
pieczeństwożyjącymwnichludziom.
PodobnyjakKrutowapoglądnakwestięnarodową,azwłaszczastosunekdo
tzw.nseparatyzmu”ukraińskiego-czylipostępującegorozwojuukraińskiejświa-
domościnarodowejorazwogóleprocesunarodo-ipaństwotwórczego-niejest
wewspółczesnejRosjiprzypadkiemodosobnionym.Wwarunkachpostradziec-
kich-wobeckoniecznościodnalezieniasięspołeczeństwawnowejsytuacji-po-
jawiłysięrozmaiteiżniepodwzględemświatopoglądowymorazpolitycznym
ukierunkowanepróbybudowyideologiipaństwowejprzezwyciężającejemocjo-
nalneimentalnezagubieniespowodowaneupadkiemimperium.Wpróbachtych
widocznesąodniesieniadoniedalekiej,radzieckiejprzeszłości,jakteżdogłębo-
kiejhistorii.Przytymmożnawśródnichwyróżnić,ogólniebiorąc,conajmniej
dwakierunki.Nurttzw.wielkoruski,któryzakładakoniecznośćbudowypaństwa
napodłożuetniczno-narodowym,iwzwiązkuztympotrzebętworzeniawielkie-
gorosyjskiegonarodupolitycznegopoprzezintegracjęruskiegosuperetnosu,tzn.
trzechsubetnosów:rosyjskiego,ukraińskiegoibiałoruskiego.Drugiztychnur-
tów,nazywanywszechrosyjskim,postulujenatomiastbudowępaństwanagrun-
cieterytorialno-państwowymprzezzacieśnianiewięziżnychnarodówigrup
etnicznychwchodzącychwskładbyłegoZwiązkuRadzieckiego,conieoznacza
jednakniedocenianiaruskiegofundamentuetnicznego.Obatenurtyzajmująklu-
czowemiejscewpalecieprojektówbudowy,czyraczejodbudowywielkiejRosji.