Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
Częśćpierwsza:Geneza
mann,Paulsen,Volkelt,M.Wundt),4)Krytycyzmrelatywistyczny
(Simmel),
5)
Kierunek
realistyczny
(krytyczny
realizm)
(Riehl,
Hönigswald,Külpe),6)Kieruneklogistyczny—szkołamarburska(Cohen,
Natorp,Cassirer,N.Hartmann,Görland,Buchenauitd.),7)Krytycyzm
teoretyczno-aksjologiczny—szkołabadeńska(Windelband,Rickert,Mün-
sterberg,Bauch)"58.
PrzedstawionyprzezKiersnowską-Suchorzewskąpodziałwkilkumiej-
scachróżnisięodtego,którywystępujewtrzynastymwydaniuÜber-
wegazroku1951,czyliwwydaniubędącymniezmienionymprzedrukiem
wydaniadwunastegoz1923roku.Popierwsze,autorkauznajeFriesaza
neokantystę,gdytymczasemÖsterreichmówijedynieonawiązaniu
szkołydojegopoglądów.Podrugie,kierunekmetafizycznyzostałuzu-
pełniony—zaliczonodońbowiemFriedrichaPaulsenaiMaxaWundta,co
sprawiatrudnościzewzględunaMaxaWundta.Potrzecie,Kiersnowska-
-Suchorzewskazaliczadoprzedstawicielikierunkurealistycznegotakże
RichardaHönigswaldaiOswaldaKülpego.Poczwarte,reprezentację
szkołymarburskiejautorkawzmacnia,włączającwniąNicolaiaHart-
manna,AlbertaGörlandaorazArthuraBuchenauaiwreszcie,popiąte,
Kiersnowska-Suchorzewskaniemażadnychwątpliwościodnośniedozali-
czeniaBauchadoszkołybadeńskiej.Natomiastzperspektywywspółczes-
nejocenyneokantyzmubrakwklasyfikacjipodanejprzezKiersnow-
ską-Suchorzewskąjednegoznajwybitniejszychreprezentantówszkoły
badeńskiej,amianowicieEmilaLaska(1875—1915).
Wartowskazaćponadtoinnepodziałyneokantyzmu,najakiemoże
natrafićczytelnikwliteraturzepolskojęzycznej.BeataTrochimska-Kubac-
kapotwierdza,żeklasyfikacja,którąpodałaKiersnowska-Suchorzewska,
jestnajtrafniejsza.Czynijednakpewnąmodyfikacjęidoprzedstawicieli
krytycyzmurelatywistycznegododajeGustavaRadbrucha(1878—1949).
Jednocześniepodkreśla,iżodtegopodziałuodbiegaklasyfikacjadokona-
naprzezSzyszkowską59,któraniewyodrębnianurtumetafizycznego,
aFriedrichaPaulsena(1846—1908),OttonaLiebmannaorazJohannesa
Volkelta(1848—1930)zaliczadonurturealistycznego,natomiast—jako
dodatkowy—wyróżnianurteklektycznyizaliczadoniegoBrunonaBau-
cha(1877—1942)60.MariaSzyszkowskapiszewprost:nOtym,żeprzed-
58Wprzypisieautorkapodajeźródło—F.Überweg:GeschichtederPhilo-
sophie.Bd.4,s.364—idodaje:nTaklasyfikacjaÖsterreichaniejestwyczerpującą".
J.Kiersnowska-Suchorzewska:MetafizykaKantawświetlepolemikineo-
kantystów...,s.367.
59Zob.:M.Szyszkowska:Neokantyzm.Filozofiaspołecznawrazzfilozofią
prawanaturyozmiennejtreści.Warszawa1970,s.22—28;Eadem:FilozofiawEu-
ropie.Białystok1998,s.167—171.
60B.Trochimska-Kubacka:Neokantyzm.Wrocław1997,s.10—11.
