Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ChapitreI:LeRougeetleBlancł
que,laisséenfriche,ilestredevenuuneparcelledel!espacesauvage.Il
est,àl!intérieurdel!espaceciviliséduvillage,unrappeldecequeGiono
nommeleredevenir,c!est-à-direleretouràlasauvageriedesterreslais-
séesenjachère11,maisaussileretouràlanaturedeshommesquis!ensont
éloignésetquisontretombésdansunétatpré-civilisationnel.
Lejardindugrand-pèresymboliseetannoncel!enseignementet
l!exempledecelui-ciquialaisséuneforteempreintesurlapsychique
deMichel.Commeonl!apprendrabientôt,legrand-pèreétaitlepremier
initiateur(troptôtdisparu)deMichelàlarévoltecontrecesemblantde
viequ!estl!existencemorneetplatedesvillageois,baliséeparlesmani-
festationsd!unereligionquitourneledosaumondenaturel.
Dansceteoptique,lareligionconsidèrel!existencehicetnunccomme
unesalled!atentequiprécèdeetpréparelavraievie,celled!aprèsla
mortducorps.Amoureuxd!unesplendide«Sauvagesse»dequiilafait
sonépouseaugranddamdessiens,legrand-pèreestexplicitementet
àmaintesreprisesmontrécommeleprécurseurdeMichel,sonamour
pourlabelleIndienneprécédantetannonçantlapassiondupetit-fils
pourl!Indien.
Dansunsens,cetepassionpeutêtreenvisagéecommeun«redeve-
nir»dansl!acceptiongionienneduterme12,maisavecuneconnotationde
métissageproprementlalondiennequen!avaitévidemmentpascelle-là13.
Vudansceteperspective-là,lagénérationdesparentsapparaîtunifor-
mément«blanche»,puisqu!adoptantsansréservesl!optiquedes«habi-
tants»décriteplushaut.
C!estainsiquelesparentssontdécritsdansLeDernierÉtédesIn-
diens:bonspeut-êtremaisbornésetobstinésàmaintenirMichel,coûte
quecoûte,auseindelacommunautéblancheetcatholique,del!éloignerà
toutprixdel!influencenéfastedeKanak.IlfaudraatendreSeptLacsplus
auNord,leseptièmeromandeLalonde,pourque,aucoursd!unvoyage-
11Cf.Quemajoiedemeure.Cf.aussiColline,lepremierromanpubliédeGiono,
lethèmeduredevenirapparaîtpourlapremièrefois.
12Enl!occurrence,leredevenirseraitleretouràuneépoquedoublementfon-
datricedelavisiondumondedeMichel,premièrementaugeste(etàlageste)du
grand-pèrequisemarieavecune«Sauvagesse»et,deuxièmement,àuneépoque
despremierscontactsdesBlancs(desFrançais)aveclesAmérindiens,c!est-à-
direàl!époqued!uneharmonieratéequeMicheletKanak,fortsdel!exemple
desgrands-parentspaternelsduhéros,veulentrecréerparleuramour-amitié.
13Lejardindugrand-pèreredevenusauvageestégalementunemétaphore
deMichel.Dansunfragmentilcomparel!enseignementdispenséaucollège
dontilvabientôtdevenirpensionnaireaux«grainesdelacertitudeblanche»,
ils!exclame:«[ł]jeneveuxpasyaller!Jeveuxresterintactsouslesoleilet
parmilessaisons,commelejardindegrand-pèreredevenusauvage»(DEI:111).
24