Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
80
ROZDZIAŁ2.DANE,INFORMACJE,SYSTEMY
systemu.Homeostazamożliwajestdziękiistnieniumechanizmówsamoregulacji,wy-
korzystującychzasadysprzężeniazwrotnego(rys.2.3)będącegokluczemdosterowania
systemami.
Sprzężeniezwrotnetotakirodzajdynamicznegozwiązkumiędzydwomasystemamilubich
elementami,wktórymobatesystemylubichelementywzajemnienasiebieoddziałują.
Istotąsprzężeniazwrotnegojestwięcwprowadzenienawejściasystemuinformacji
ostanachwyjściowych,coumożliwiadokonanieniezbędnychkorekt.
2.3.2.Sterowanie
Wielezomawianychdotychczasmechanizmówwystępujezarównowsystemachnatural-
nych,jakisztucznych.Przykładowospójnośćiaddytywnośćjestcharakterystycznadlaobu
rodzajówsystemów,aleadaptacyjnośćjestcechąbardziejtypowądlasystemównaturalnych,
choćnp.język,mimożejestsystememsztucznym,wykazujepewnecechyadaptacyjności.
Wsystemachsztucznychniewystępująmechanizmyhomeostazy,stądsystemytenietrwałe.
Zjawiskiemanalizowanymwstosunkudonadmiarowościsystemówjestredundancja
[Tokarski,1980].
Redundancjatonadmiarwstosunkudotegoconiezbędne,cechakomunikatuzawierającego
więcejinformacjiniżminimumniezbędnedoprzekazaniatreści.
Nadmiarten,czyliredundancja,możemiećzarównocharakterzbędnyiszkodliwy,jakipo-
żądanydlazapewnieniasprawnościsystemu,np.archiwizacjabazdanychczyplikówdanych.
Wsystemachnaturalnychredundancjaprzejawiasięwwystępowaniuworganizmie
wieluelementówpodstawowychizapasowych,cowkonsekwencjizapewniazwiększenie
niezawodnościsystemu.Zkoleiwukładachtechnicznychdominującajestzasadaparsimonii
(oszczędności),prostoty,beznadmiaru,coskutkujewiększąpodatnościąnauszkodzenia
(awariadowolnegoelementupowodujeawarięcałegosystemu).Niezawodnośćsyste-
mówtechnicznychmalejewpostępiegeometrycznymwrazzewzrostemliczbyelementów
takiegosystemu.
Systemdziałającyodbieraokreślonesygnaływejściowe,któreskutkująadekwatny-
mistanamisystemuigenerująokreślonesygnaływyjściowewsposóbdeterministyczny,
opisanyfunkcyjnielubprobabilistyczny,opisanyzależnościamistochastycznymi.Oprócz
właściwościwewnętrznychsystemunajegosposóbdziałaniawpływmająrównieżwarunki
zewnętrzneotoczeniesystemu.Sygnaływejściowesystemumającharakterbodźcówgłów-
nych(systematycznych,powtarzającychsię)albobodźcówprzypadkowych(zakłócających
działaniesystemu).Jeżelisiłaoddziaływaniabodźcówocharakterzeprzypadkowymjest
znaczna,czylisygnaływejściowedosystemuodchylająsięodnormyponaddopuszczalne
granice,towówczasniezbędnejestzastosowanieukładuregulującego,któryspowoduje
doprowadzeniewielkościwejściowejdoodpowiedniejnormy.Ponieważnormaczęstoma