Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.Prawidłowościiprawaekonomiczne
23
Tepierwszetowszystkiezależnościprzyczynowo-skutkowepowiązanetem-
poralnie(czasowo).Należyjednakpamiętać,żeniekażdenastępstwoczasowe
dwóchzdarzeńoznaczaistnienieprawaekonomicznego.Zakażdymrazem
koniecznejestdokładnebadanienaturyzjawiskiodrzuceniezależnościprzy-
padkowych.
Prawawspółistnieniatowistociezestawieniedwóchlubwiększejliczbyzdarzeń
występującychzawsze(lubprawiezawsze)razem.Naprzykładprostymipra-
wamiprzyczynowymisąprawapopytuipodaży.Zgodniezpierwszymznich
spadekcenypowodujewzrostwartościpopytu,zgodniezdrugimspadekceny
powodujespadekwartościpodaży.Ponieważcenastaleoddziałujeinawiel-
kośćpopytu,inawielkośćpodaży,powstajepewnauporządkowanastruktura
opisywanaprzezprawawspółistnienia.
Prawastrukturalneopisująstan,wktórymkilka(aniejedno)zdarzeń,czyli
przyczyn,powodujewystąpienieokreślonegoskutku.Zdarzeniamusząwystąpić
wokreślonejkolejności,byćpowiązanezwiązkiemprzyczynowo-skutkowym
istanowićpewnąstrukturęzdarzeń.
Prawafunkcjonalne(inaczejfunkcyjne)towszystkieterelacje,któredasię
przedstawićwpostacifunkcjimatematycznych,awięczapisaćjakowzórizi-
lustrowaćwpostaciwykresu.
Bezwzględunatenpodziałprawaekonomicznemająspecyficznecechyniekiedy
odróżniająceekonomięodinnychdyscyplin.
Popierwsze,podobniejakwfizyce,prawaekonomicznemającharakterobiek-
tywny-ichwystępowaniejestniezależneodwiedzy,anawetświadomości
ludzkiej,sąwięc,podobniejaknp.prawograwitacji,odkrywane-mimoże
ichskutkitowarzysząludzkościnodzawsze”
.
Cechąprawekonomicznychjestrównieżżywiołowość,czyliniepodleganie
niczyjejkontroli.Oczywiście,zmieniającokreślonewarunkiwjakimśzakresie,
możnapróbowaćwpływaćnaprzebiegprocesówgospodarczychiwkonse-
kwencjidziałanieprawekonomicznych,alerezultatyprocesówekonomicznych
sąwypadkowątakwieluzmiennychzdarzeń,żedziałanietakieniemusiwcale
prowadzićdozamierzonychskutków.Dominującenamałokonkurencyjnym
rynkuprzedsiębiorstwomożenp.utrzymywaćsztuczniecenyniższeniżwynika-
jącezprawapopytu,aledziałanietakieniemożetrwaćdłuższyczas,ponieważ
spowodujeniedobory,awkonsekwencjikolejki,spekulacje,apopewnym
czasie(np.powyczerpaniuzapasówntaniego”dobra)żywiołowywybuchpra-
wapopytuprowadzącydodrastycznejzwyżkicenażdorównowagimiędzy
prawaprzyczy-
nowe
prawawspółist-
nienia
prawastruktu-
ralne
prawafunkcjo-
nalne
cechypraw
ekonomicznych
obiektywność
żywiołowość
