Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
WPROWADZENIE
Znamiennadlaepitalamiówpisanychzokazjimieszczańskichślubów
pozostawałataekwiwalencja:stanszlacheckiwyłączniesobieprzypisy-
wałprawodoformułowaniapochwałzacnychprzodków–comieszcza-
nieponiekądrównoważylitym,żeeksponowaliwięzinowożeńcówze
społecznościądanegomiasta,atymsamymzasługiichrodzin.
Autornajwiększejliczbytoruńskichwierszyweselnych,PiotrSzenk-
necht(Schoenknecht?Schönknecht?)18–urodzonyw1657r.synśred-
niozamożnegokupca,samspolszczyłpisownięswegonazwiska.Naj-
prawdopodobniejjedynąszkołą,wktórejpobierałnaukę,byłotoruńskie
gimnazjumakademickie.Zapewneprzezpewienczaspozostawałzwią-
zanyzniektórymipolskimrodamimagnackimi,którympóźniejwysy-
łałswepisanewToruniugazetki,możerównieżzdworemkrólewskim
(dokońcażyciabardzoceniłtytułsekretarzakrólewskiego).Byłbur-
mistrzemBrodnicy,jednakwnastępstwiezajęciajejprzezSzwedów
w1703r.(wojnapółnocna)znalazłsięwToruniu,gdziepisałpanegiry-
ki,wydawałkalendarzeorazwysyłałtzw.gazetkipisane.
[…]Szenknechtstarałsiężyćgłówniezpłodówswegopióra.Byłotojednak
wówczasrzecząbardzotrudną,jeślinieniemożliwą.Dlategobyłontakże
swegorodzajuinstytucjąwtoruńskimżyciutowarzyskim,występującwta-
kichrolach,jakmistrzceremonii,marszałekróżnychuroczystości,aszcze-
gólnienaweselach.[…]Czyowezależneodokoliczności,nieregularnedo-
chodyumożliwiałySzenknechtowidostatnieżycie–możnawątpić19.
Śmierćprzyszław1721r.–flskromnywierszopistoruński”20miałwów-
czas64lata.
odmiennieodfamiliiarystokratycznych,obsesyjniezajętychproblememhonoru
izapewnieniaciągłościrodu(zwłaszczawliniimęskiej),rodzinamieszczańskabyła
przedewszystkimdwupokoleniowąwspólnotąrodzicówidzieci”
.J.S.Amelang,
Mieszczanin,[w:]Człowiekbaroku,red.R.Villari,przekł.M.Woźniak,Warszawa
2001,s.387.
18Postaćprzedstawionaza:S.Salmonowicz,PiotrSzenknecht–satyrykiwier-
szopisfrywolnywXVIII-wiecznymToruniu,[w:]tenże,SzkicetoruńskiezXVII–
–XVIIIwieku,Toruń1992,s.47–60.
19Tamże,s.49–50.
20flSkromnymwierszopisemtoruńskimtejepoki[międzybarokiemaoświece-
niem],aleoniezaprzeczalnymtalenciesatyrycznymbyłPiotrSzenknecht(1657–
–1721),którywywodziłsięzcałkowiciespolonizowanejrodzinyluterańskiejipisy-
wałuproguXVIIIw.licznepanegirykiiutworysatyrycznewjęzykupolskim.Wy-
